50838 P1011034

262

Badanie zachowali konsumonlów na ryi

nku europejskim

8.2. Źródła danych i metody badania zachowań konsumentów na rynku europejskim

Realizacja badań zachowań nabywców ma na celu przede wszystkim zmniejszenie ryzyka w procesie podejmowania decyzji rynkowych przez różnego lypu organiza cje, dlatego często nadaje się wyższa rangę tym projektom i tym instytucjom badawczym, które eksponują walory aplikacyjne uzyskanych wyników. Nalc/j jednak zaznaczyć, źe studia realizowane przez ekonomistów-teoretyków w celu wypełnienia luk w wiedzy, służące głębszemu rozpoznaniu determinant postępou.1 nia konsumentów, zrozumieniu kierunków i siły ich oddziaływania, odkrywaniu prawidłowości i tworzeniu modeli zachowań, także mają określone zastosowania praktyczne, a długoterminowe korzyści płynące z tych rozpoznań czerpią zarówno podmioty gospodarcze, jak i instytucje odpowiedzialne za politykę państwa, w tym politykę konsumencką.

Badania zachowań konsumenta stale się rozwijają, a coraz szersze wykorzystanie metod badawczych i narzędzi z dziedziny socjologii, psychologii, statystyki czy ekonometrii przyczynia się do pełniejszego poznania uwarunkowań postępowania i zachowań konsumentów. Tym samym możliwe staje się doskonalenie działaś służących w ostatecznym rozrachunku lepszemu zaspokojeniu potrzeb członków gospodarstw domowych.

Charakterystyka źródeł informacji o zachowaniach konsumentów wymaga przyjęcia jednoznacznego kryterium ich podziału. Podstawowe możliwości w tym zakresie to klasyfikacja źródeł informacji według ich rodzaju, typu i szczegółowości decyzyjnych problemów marketingowych, kryterium charakteru pozyskiwanych informacji, czy przedmiotu badań. Wydaje się, że najważniejszym i najbardziej przydatnym podziałem jest wyodrębnienie źródeł pierwotnych i wtórnych.

Pomiary pierwotne to zbieranie danych po raz pierwszy do celów konkretnego badania. Pomiarem wtórnym jest gromadzenie danych będących wynikiem pomiarów pierwotnych lub wtórnych przeprowadzonych uprzednio prze/ ukicikne instytucje do innych celów'*. Zarówno dane z* źródeł pierwotnych, jak i wtórnych mogą być możliwe do zdobycia w instytucji prowadzącej badaniu (dane wewnętrzne i lub poza nią (dane zewnętrzne)¹¹.

Wykorzystanie danych ze źródeł wtórnych (tzw, dt*k irwuwk) puprsadM zwykle prowadzenie badań pierwotnych (tzw fltltl rearart h) los' to urasuhHnw

“ I. Katrmarwyk, fhukmla morktllngimt Mrlmh 1halki, PWtł, W *•<«*■ IWt • IW

" W lwiątku 1 głównym prmlmkitfm odwala* nlnWJwa) prasy ««ianą laaw^iaw"*'

Źródła /awnąinw Zairu I mniltwa r a* km rwania itanyeh wrwnątr/nyih ’•*>    ^1,1 *

mtUilngiiwf Pinbhmirw* mrimh I ohnan nntuwm-M*. mhI K Marun t I "t** ^,n*^k* fiknumkiM, VI Wanrawa 2008.

anede wszystkim niskimi kosztami — duża cześć danych wtórnych jest udostępniana bezpłatnie, a raporty odpłatne są i tak wielokrotnie tańsze niż przeprowadzenie tuJait pierwotnych pozwalających uzyskać porównywalne dane. Poza tym. dostęp do informacji jest szybki, a badania takie często są przeprowadzane na dużych próbach gwarantujących odpowiednia reprezentatywność. Istotną zaletą korzystania ze źródeł wtórnych jest też fakt, te wiele z nich jest prowadzonych systematycznie od wielu lat lub na różnych rynkach, co umożliwia dokonywanie oceny dynamiki zjawisk, prognozowanie oraz dokonywanie porów nań miedzy branżowych lub międzynarodowych. Wadą takiego sposobu pozyskiwania informacji jest to. że zebrane dane często nic odpowiadają szczegółowym potrzebom hadarra Zwłaszcza dane udostępniane prze/ urzędy statystyczne stawiają przed badaczem indswir wnioskowania o zachowaniach konsumentów na podstawie informacji, które często okazują sie zbyt uogólnione, skumulowane. Ponadto, w niektórych przypadkach trudno jest ocenić wiarygodność publikowanych informacji, zwłaszcza pdy me jest podana metodyka badań i doboru próby. Możliwość przeprowadzam badań, obliczeń i publikacji wyników z wykorzystaniem systemów    znacznie wy eliminowała

najistotniejszy mankament danych ze źródeł wtórnych — «h nieaktualno^ Dostępne dziś raporty i dane są często rezufcaaem Md prow adzonych zaledwie przed kilkoma dniami¹V

Najważniejszym problemem, przed i«fcww    badacz. kiory zdecydował

się na wykorzystanie danych ze uódeł »«r*ydi e« wsbor odpowicdnieh informacji. W badaniach międzynarodowych mśormacyr «e mnpą pochodzie za-' równo ze źródeł krajowych, uk    ~ • c “ -óa rzeczą oczy wtstą. źe

w przypadku obydwu typów mdd -    i -    - c: . m»ormw.*e fxd»du

z państwowych instytutów badawczych i la^stwi -—*-.'•* •. Rowiuez nuodzy-narodowe agencje badawcze Jbut o wyaofcą    -    ^ - zepmaeutarywnosc

badań.

Do głównych ucruuriąnś hrwhrt dutyih wuamych natęży mhczyc I oficjalną siatyslykę i dokumcmacie " - e- ' “ v»o...t*

• publikacje organu,tcu i iasąytuKji «wcsX#-> w.a-. wti prowadzących działał-ność xial> siyv uią njv OągąmawKja >... we    Zft Sa :i nauych (ONZk Uau

l uiv»|v»'ku-|. O. c.im. .a ■ w w    lk ip 11UTH) . RafwąM (OBCOl

Oicam. .u i» NaroJttw |jałavm><ś«h> Spm i ńorwgga hmą di lUNlDOk

_l>_ł'v-.»u. a.ł«    i    M W W \/■» «m«m » Kotasie

,i \iH. H«iiu św>«¹». ęm• • ►‘ •‘k s..    rhp—ian

*\N U\H;    .    ___ .    . . .

>w    hMv«w*sw    prac* «\specjalirow one

1

mauaw au    _a awa*n aamMamt aanwaa aa* aaą