54400 P4290285

„O nu* biz nas"

Historia Polaki w historkigrąfioch obcojęzycznych Moderatorzy. W Molik. H. Znlińskt PoawA2007

Świetlana Falkówkz Moskwa

Polska problematyka w rosyjskiej historiografii

Historia Polski od dawna interesowała rosyjskie społeczeństwo. Badania nad nią notuje się już w latach szcśćdzicsiąiych-osiem-dzksiątych XVIII w., ale poważne opracowania naukowe zaczęły się pojawiać dopiero w połowie XIX w. W owym czasie podstawą analizy historycznej było. oparte na idei romantycznej, slowianofil-stwo. Wprawdzie z rozpoczęciem liberalnych reform romantyzm został zastąpiony przez pozytywizm, ale wpływ sfowianofilstwa długo jeszcze był odczuwalny. Zainteresowanie polską historią „podgrzewały" plany rosyjskich rewolucjonistów, którzy w Polakach widzieli sojuszników w walce z caratem. Istotną rolę odgrywała też sama ostrość problemu polskiego, zwłaszcza po powstaniach 1830 i 18631, która spowodowała, że prace wielu historyków nabrały charakteru publicystycznego. Od lat dziewięćdziesiątych XIX w., kiedy to pozytywizm, wyczerpawszy się w świadomości społecznej, został zastąpiony przez neokantyzm, polski problem ukazał się w nowym świetle. Zagrożenie ze strony germańskiej wymagało zbliżenia rosyjsko-polskiego, w wyniku którego zrodził się neoslawizm. Do tego czasu powstało już wiele ważnych opracowań historii Polski. Ich autorami byli zarówno historycy nastawieni konserwatywnie, np.

M.    J. Kojałowicz, I. P. Filewicz, P. D. Briancew, D. I. Iłowajskij,

N.    i. Daniiewskij, jak i spokrewnieni z liberałami lub narodowca-