54786 IMGv55

sUva Barcziego (1890—1964), autora oryginalnej metody rozwoju percepcji słuchowej oraz szwedzkiego lekarza Erika Wedenberga, który pierwszy wykorzystał współczesne możliwości kształcenia słuchu *⁷.

Przełomem w ewolucji współczesnych metod kształcenia słuchu był rozwój audioraetrii, której narodziny (przypadają na rok 1921; wprowadzenie w latach trzydziestych bieżącego wieku pierwszych aparatów słuchowych, a w latach czterdziestych aparatów słuchowych, które mogły być noszone przez małe dzieci; stwierdzenie przez audiologów, że mniej niż 5% tzw. totalnie głuchych całkowicie nie słyszy!

I także, iż nawet osoby mające głębokie uszkodzenie słuchu mogą nosić sęarat słuchowy i wykorzystywać zachowane resztki słuchu*®. Nie bez zryrgenia były tu także, szczególnie w odniesieniu do dzieci z głębokim uszkodzeniem słuchu w granicach 95 dB, koncepcja lingwistycznej . i akustycznej redundacji oraz zależność postępów w nauce od indywidualnej motywacji dziecka w uczeniu się. Na poprawę percepcji słuchowej (lokalizację źródła dźwięku, poczucie przestrzenności i wyrazistości dźwięku) ma wpływ zastosowanie dwu aparatów słuchowych! bądź aparatów stereofonicznych. D. Pollaćk powołując się na badania | Taselaar i Jordan podaje, że ^stosowanie dwu aparatów słuchowych .j umożliwia⁹:

—    lepszą percepcję słuchową z uwagi na kierunek, odległość d poczucie przestrzeni,

—    większą możliwość lokalizacji źródła dźwięku,

—    mniejszą potrzebę wzmacniania dźwięku w aparacie słuchowym,

—    to samo różnicowanie z mniejszym wzmocnieniem,

—    wyraźniejsze postrzeganie mowy, szczególnie przy otaczającym hałasie.

Wszystkie te osiągnięcia spowodowały rozwój metody tzw. m u 11 i-sensory ap pro ach, zwanej także „look and listen” — patrzeć | słuchać, która jednaik, jak to podkreślają J. J. 0'Neffll i H. J. Oyer^so, a także D. Pollack stopniowo zaczęła się ograniczać jedynie do kształcenia sztoki odczytywania z ust.

Powstanie w 1940 r. audiologii, zajmującej się diagnostyką i rewalidacją dzieci w wieku przedszkolnym, miało zasadniczy wpływ na zainteresowanie rozwojem i kształceniem słuchu (auditory training), przy czym szczególnie w latach pięćdziesiątych bardziej podkreślano znacze-

*    Ich koocepcje zostały opijane m. in. w pracy B. Hoffmann, Rewalidacja

jw, ». IM—176.

*    Pata takie. D. PoLlack, Educaiional audiologu..., jw., s. 7, a także B. Holi- ‘

mulyszących, jw., s. 171—173.

I D. PoUstk, Educatumol audiologu-.., iw., •. 32.

» J. « muffl h. i. Oyer, VUuai communtcation jor the hard oj hearing: rtwrth, method, Prentvce—HaU 1961, *. 70.

nie słuchu niż głuchoty”. Szczytowym wyrazem tych praca Erika Wedenberga*. Równocześnie jednak rorwój i miniaturyzacja aparatów słuchowych stały się przyczyną aafcrttHH metody Barcziego. Osiągnięcia audiologii spowodowały zwrot w kierua-ku rozwoju metod kształcenia słuchu o charakterze unisenMrjttfifl^H (unisensory approach). Odwołują się one głównie w procesie irwfi ' dacji do zmysłu słuchu. Metody te znane są także pod nazwą metody słuchowej (auditory approach). Nawiązuje ona do psychologicznych prawidłowości i fizjologicznych mechanizmów rozwoju postrzegania, do których należą:

1)    świadomość bodźca (awarness of the stimulus),

2)    zwrócenie uwagi na bodziec (attention to the stimulus),

3)    motywacja,

4)    uczenie się".

Podkreśla się przy tym, że skupienie się w procesie rewalidacji głównie na ćwiczeniu uszkodzonego słuchu, a więc jednozmysłowym podejściu, prowadzi do reakcji multisensarycznej dziecka, natomiast metoda multisensoryczma, która ogranicza się w praktyce do wykorzystania zmysłu wzroku i czynności motorycznych w uczeniu się prowadzi do nadkompensacji zmysłów nie uszkodzonych”. Podobnie G. Beckmann i A. Schilling* sugerują, aby unikać rozwoju odczytywania z ust dopóki nie utrwali się orientacja słuchowa dziecka, czyli nastawienie się dziecka na korzystanie i wykorzystanie zachowanych resztek słuchu.

Kolejny etap w rozwoju metod kształcenia słuchu to zwrócenie uwagi nie jedynie na jego ćwiczenie (hear traiming), lecz także na konieczność życia dziecka z uszkodzonym słuchem w środowisku dźwiękowym tak dalece, jak to tylko możliwe. Koncepcję tę zdefiniował A. van Udem^u. Na gruncie amerykańskim znana jest pod nazwą akou-pedics (termin użyty po raz pierwszy przez Heńka Huizinga) bądź metody akupedycznej (akoupedic approach). Można ją określić następująco: „metoda akupedyczna” jest _to proces integrowania    oso

bowością dziecka (This is a iprocess of integrating hearing m the child’s personality)ⁿ. Cele kształcenia słuchu (auditory training) i metody akupedycznej są następujące:

³¹    D. Pollack, Educational audiology..., jw., s. 9.

³²    E. Wedenberg, Auditory training of deaf-, jw.

³³    D. Pollack, Educational audiology..., jw., s. 37. ³¹ Tamże, s. 42.

³⁵    G. Beokmann, A. Schilling, Hórtraining.^ jw., s. 53.

³⁶    A. van Uden, A sownd perceptiye method [w] Ewing A. W. C. (red.), The modem educational treatment of deafness, Manchester 1960.

³⁷    H. Huizing, Deaf-mutizm-modem trends in treatment and

Aduances in Oto-Rhino-Laryngology, Basel, New York 1959, za D. Pollack. HH cational audiology..., s. 13.