Czynniki rzutujące na zmienność w zawartości substancji biologicznie czynnych po zbiorze surowca •Warunki suszenia •Sposób przechowywania surowca
Stabilizacja surowców roślinnych
Związki biologicznie czynne zawarte w roślinach ulegają przemianom pod
wpływem procesów enzymatycznych.
Przy powolnym obumieraniu roślin dochodzi do rozkładu substancji czynnych co prowadzi do obniżenia jakości surowca. W celu zachowania w surowcu substancji czynnych konieczne jest zastosowanie utrwalania (stabilizacji) czyli unieczynniania enzymów odpowiedzialnych za rozkład substancji biologicznie czynnych.
Stabilizację świeżego surowca przeprowadza się w poprzez:
1. suszenie I ogrzewanie surowca przez pewien czas w temperaturze 110°C. Liście naparstnicy przez godzinę ogrzewa się w temperaturze 100°C.
2. działanie na surowiec zimnym lub gorącym alkoholem etylowym lub parami alkoholu etylowego pod ciśnieniem w autoklawie.
3. Liofilizacja suszenie sublimacyjne
4. suszenie surowców roślinnych jest również formą stabilizacji.
Woda zawarta w roślinach zielarskich po zbiorze Ziele, kwiaty, liście 70-85%
Nasiona i korzenie 15-25 %
Suszenie polega na odparowaniu z surowców wody tak aby jej zawartość w surowcu wynosiła 7-14%.
Suszenie surowców
Suszenio wpływa w istotny sposób na jakość surowca zielarskiego.
Ma na celu utrwalenie składu chemicznego i przechpwąnie surowca zahamowując rozkład substancji czynnych wskutek odparowania wody i unieczynniania enzymów.
O jakości surowca decydują tzw parametry suszenia (warunki suszenia): (temperatura, czas suszenia, szybkość przepływu powietrza, rozdrobnienie i grubość warstwy suszonego surowca.
Należy dążyć aby czas wysychania surowca byf jak najkrótszy. Najtrudniej wysychają rośliny o dużej zawartości wody, o nalocie woskowym, zawiorające cukry i śluzy. Korzenie i kłączu schną dłużej niż liście i ziele i kwiaty.
Wyróżnia się dwa okresy suszenia
Początkowo materiał się ogrzewa i parowanie wody jest
znikome
Krzywa temperatury suszenia
A I darł 11 dni
Krzywa suszenia
I okres: parowanie wody wolnej z powierzchni materiału, a powstała para wodna wnika do ośrodka otaczającego suszone ciało. F.norgia dostarczana z zewnątrz jest całkowicie pochłaniana przez parującą wodę, więc sam surowiec w niewielkim stopniu zmienia swą temperaturę, Ilość odparowanej wody jest stała w jednostce czasu więc i szybkość suszenia jesl słała.
II okras Odparowanie wody z wnętrza materiału suszonego, ton okres trwa długo, a szybkość suszenia mateje. Ponieważ wody jest już znacznie mniej rośnie temperatura suszonego surowca.
Suszenie koiSczy się w momencie ustalenia się wilgotności równowagowej, gdy prężność pary nad surowcem zrówna się z prężnością pory otoczenia.