nie wymuszana i nie krępowana ograniczeniami zewnętrznymi wymaga otwartości, zaufania i tolerancji”34.
Autentyczny dialog, to wzajemna wymiana myśli co najmniej dwóch osób z pełnym poszanowaniem prawa do własnych poglądów, celem wzajemnego poznania i zrozumienia35.
J. Rutkowiak pojmuje dialog jako ogólną zasadę wychowania, ideę przewodnią oraz jako uzyskanie brakujących informacji36.
Dialog polega na swobodnej rozmowie, wzajemnej wymianie myśli na określony temat37. Pozwala na poznanie osób i ich uwarunkowań środowiskowych, czyli staje się źródłem wielu cennych informacji w diagnozie dziecka Poznanie realizuje się w dialogu (nie tylko poznanie świata lecz również drugiej osoby). Sens dialogu polega na odkrywaniu prawdy obiektywnej i subiektywnej tkwiącej w jednostce ludzkiej. Jego istotą jest wolny udział i konieczność uważnego słuchania nie tylko słów, co ich sensu3*.
W metodzie dialogowej nie dopuszcza się do zadawania pytań wcześniej przygotowanych przez nauczyciela nie ma w niej miejsca na pytanie-odpowiedź, dialog bowiem polega na rozmowie dotyczącej określonego tematu.
Podstawowymi składnikami dialogu są mówienie i słuchanie oraz udzielanie odpowiedzi. Uważne słuchanie ma na celu prawidłowe zrozumienie wypowiedzi, uchwycenie jej istoty, a także odróżnienie tego, co nas interesuje lub co akceptujemy, wyodrębnienie tego, co jest zgodne z naszym celem39.
34 S. Palka, Wartości dialogu w edukacji, (w:) W kręgu edukacji nauk pedagogicznych i krajoznawstwa, red. E. Kamednła, 1. Kuźniak E. Piotrowski, Poznań 2003, s. 300-301.
35 J. Kujawiński, Szkoła dialogu i samodzielnego uczenia się uczniów, U AM. Poznań, s. 50.
36 J. Rutkowiak, Pytanie dialog wychowanie, PWN. Warszawa 1992, s. 11.
37 M Łobodri, Metody badań pedagogicznych, Kraków 2000, s. 274.
35 W. Andruszkiewicz, Edukacja dialogu, „Edukacja i Dialog". 199619.
39 J. Kujawiński, Szkoła dialogu_, op. dL, s. 58.
162