KonrtpcjB tfrategfc i j*} fi
wanta wszelkiej działalności ekonomicznej. Podkreśla on, źe /godnie / dommtt-tac« leont .ekonomii kos/tu transakcji” (transaclion-co&t frottomict ■ K.fy, firma jest mą mniej stosownym substytutem rynków. Uważa on, że firmy są ostatecznymi podmiotami organizującymi, które mogą być wykorzystane tylko * sv maciach, kiedy wszystkie inne rozwiązania zawiodły Williams/ir przy pusz ca. łt rynki a wiodły, ponieważ ludzie są słabi. Ludzka zdolność do działania racjonalnego jest ograniczona, a tylko niektóre osoby mają inklinacje do działania pozwalającego na osiąganie korzyści z pojawiających się możliwości i dlatego społeczeństwa potrzebują organizacji. W niektórych transakcjach, szczególnie tych. które wymagają kompleksowych koordynacji zadań, ludzka możliwość do zachowania strategicznego jest zbyt duża dla rynków, aby ją ograniczyć. W tych przypadkach firmy są potrzebne, ponieważ menedżerowie, z ich hierarchicznymi uprawnieniami i ich zdolnościami do monitorowania i kontroli, nogą podejmować właściwe decyzje w zakresie alokacji zasobów niezbędnych do racjonalnego wykorzystania pojawiających się możliwości biznesowych.
Praktyczną konsekwencją tych dwóch nurtów teorii nie jest uczynienie menedżerów architektami, lecz ratowniczymi ich własnych korporacji. Ich wspobią cechą jest koncentracja na statycznej raczej niż dynamicznej efektywności. Statyczna efektywność zakłada wykorzystanie dostępnych opcji ekonomicznych tak efektywnie, jak tylko jest to możliwe. Czyni ona ekonomię bardziej efektywną poprzez alokację istniejących zasobów do realizacji zadań o potencjalnie największych wartościach Dynamiczną efektywność wyznaczają innowacje, które tworzą nowe opcje i nowe środki przesuwające ekonomię na wyższy poziom. Teoria Portera jeat statyczna, ponieważ skupia strategiczne myślenie na pozyskaniu większego udziału stałej ekonomicznej wartości. W tym świec te charakteryzującym się bnakMat rozwoju zwanym światem o zerowej sumie [zem-sum mrld) zyski muszą byc osiągane kosztem społeczeństwa. Ze względu na upieranie się przy argumencie, że firmy są drugorzędnymi mechanizmami rynkowymi, teoria łk itliamauaa jest takie statyczna.
45 Teoria ekonomii kaszlu |ul(t)*istoła skonstruowana m podstawie słynnego stu
dium laureata Nagrody Wolu IUmmMs I mh TK imwr ni th* Firn, „Fconomka* 143’ 4. s. 386-405. Do cum opublikowania tezy toasea. kowMacpmałm teoria ekonomii rozpatrywała system ekonomiczny, ku«r> byt koordynowan) me przez człowieka, lecz przez mechanizm cenę. Ptźyjmowała ona również, źe przedsiębiorca spełniał również podobna koordynacyjną rolę. Cettsc postanowił wypełnić lukę pomiędzy tym wyraźnie niezgodnymi teoriami Doszedł«n do wniosku, że przyczyną dla założenia firmy jest umknięcie kosztu stosowania mechanizmu ceny Najbardziej oczywistym kosztem w tym przypadku jest ustalenie, jakie są stosowne ceny Nawet iesh stos mógłby kupić taką informację od specjalisty tynku, nabywca oąąte pomosłby koszt negocjacji i realizacji wymogów oddzielnego kontraktu dia każdej MMtwjt rynkowej. Na podstawie wczcs-sijszej pracy Coase’a, teoria TCE rozważa rynek i firmę jako alternatywne instrumenty niezbędne do realizacji zestawu transakcji. Wybór firmy czy rynku jest określony przez jego relatywną elek ąwsMii