60296 img801

60296 img801



sposobów wypowiadania się. Z takim znaczeniem mamy do czynienia choćby wtedy, kiedy mówimy o „dyskursie prezydenta Ronalda Reagana”.

Z innym, coraz bardziej popularnym, ale wciąż nieformalnym użyciem terminu możemy spotkać się w mediach i w niektórych naukach społecznych -na przykład wtedy, gdy jest mowa o „dyskursie neoliberalizmu”. W takim wypadku „dyskurs” odnosi się nie tylko do sposobów mówienia, stosowanych przez neoliberalnych myślicieli lub polityków, ale też do propagowanych przez nich koncepcji i idei. Na dobrą sprawę badania nad neoliberalnym dyskursem mogą w ogóle nie uwzględniać poziomu użyć języka.

Badacze dyskursu próbują wykroczyć poza te potoczne definicje. Przyjmują oni, że dyskurs jest formą użycia języka. Ale jako że określenie takie jest wciąż niejasne i nie zawsze adekwatne, wprowadzają bardziej steoretyzowane pojęcie ‘dyskursu’, ściślej określone, a mające zarazem szersze pole zastosowań. Chcą też włączyć w zakres pojęcia kilka innych istotnych składników, a mianowicie: kto używa danej formy językowej, jak, dlaczego kiedy?

Za definicję obejmującą owe funkcjonalne aspekty należy uznać tę, która określa dyskurs jako zdarzenie komunikacyjne. Oznacza to, że ludzie używają języka, by przekazywać różne idee i przekonania (lub by wyrażać emocje). Robią to zaś w ramach wyznaczonych przez przebieg bardziej złożonych sytuacji społecznych, na przykład w takich sytuacjach, jak spotkanie z przyjaciółmi, rozmowa telefoniczna, lekcja w klasie szkolnej, rozmowa kwalifikacyjna, wizyta u lekarza, pisanie lub czytanie wiadomości.

Przykłady te sugerują, że cokolwiek by zachodziło w ramach owych złożonych sytuacji, uczestnicy komunikacji robią coś, co wykracza poza poziom przekazywania przekonań: wchodzą w interakcje. W celu podkreślenia owego interakcyjnego aspektu dyskursu, czasami opisuje się go jako formę interakcji werbalnej.

Już przy tej pierwszej próbie przybliżenia omawianego pojęcia napotkaliśmy trzy główne wymiary dyskursu: a) użycie języka, b) przekazywanie idei oraz c) interakcję w sytuacjach społecznych. Wziąwszy pod uwagę te trzy aspekty trudno się dziwić, że badania nad dyskursem wchodzą w obręb zainteresowań wielu dyscyplin - lingwistyki (badającej język i formy jego użycia), psychologii (zainteresowanej analizą przekonań i tym, w jaki sposób są one komunikowane) oraz nauk społecznych (które pozwalają analizować interakcje w kontekstach społecznych).

Zadaniem analizy dyskursu jest dostarczenie zintegrowanego opisu tych trzech wymiarów komunikacji; jak dane użycie języka wpływa na wyobrażenia człowieka o świecie i na przebieg interakcji, oraz vice versa - jak różne aspekty interakcji warunkują jformę wypowiedzi, a także jak przekonania żywione przez uczestników komunikacji decydują o wyborze określonych środków językowych i o dynamice sytuacji1? Poza tym od analizy dyskursu możemy oczekiwać nie tylko sporządzenia systematycznych opisów, ale też sformuło-

10


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
W takim wypadku mamy do czynienia z parą bohaterów, a analiza tekstu poszerza się o ich porównanie o
Przy studiowaniu różnych układów fizycznych zdarza się często, za mamy do czynienia z funkcjami o
DSC00461 2 kompukywnyn1 tirnamm sie non a V Z komputeywnym trzymaniem się norm instytucjonalnych mam
P1020010 Roztrząsania i rozbiory konserwatywne, wstało w ten sposób po stokroć wzmocnione te mamy do
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
Z informacją mamy do czynienia tylko wtedy, gdy w danym układzie występują wszystkie (czyli pięć) po
h Ironia - sposób wypowiadania się, oparty na zamierzonej niezgodności, najczęściej przeciwieństwie,
^ A ^ A TT Pili Lvra NOWE SPOSOBY WYPOWIADANIA SIĘ L1RYCZ.NBOO „NOW N’ HOl Od samego początku [...]

więcej podobnych podstron