60840 Skanujb

Gruczoły układu pokarmowego

■ synteza mocznika

□    zachodzi w tzw. cyklu omitynowym (mocznikowym)

□    wytwarzany z silnie toksycznego amoniaku, a także z glutaminy lub kwasu glutaminowego

□    mniej toksyczny niż amoniak

□    odprowadzany z krwią do nerek

□    powstaje przez połączenie amoniaku z CO_z pochodzącym głównie z dekarboksylacji nadmiaru aminokwasów

2NH₃ + C0₂ -> CO(NH₂)₂ + h₂o

■    wytwarzanie kwasu moczowego

a produkt katabolizmu zasad purynowych J udział w gospodarce lipidowej (metabolizm lipidów)

■    utlenianie kwasów tłuszczowych w procesie P-oksydacji

■    biosynteza lipoprotein z białek i tłuszczów

■    synteza kwasów tłuszczowych i tłuszczów z cukrów lub aminokwasów

■    zamiana wchłoniętych kwasów tłuszczowych na trójglicerydy lub ich spalanie do ciał ketonowych (m.in. acetonu)

■    synteza fosfolipidów

D m.in. do budowy błon biologicznych

■    synteza cholesterolu

□    wydzielany do krwi - lipoproteiny

□    wydzielany do żółci - do syntezy kwasów żółciowych

■    synteza globulin transportujących lipidy J magazynowanie

■    substancji mineralnych

□    jony żelaza, miedzi, manganu i kobaltu

□    w postaci kompleksów z białkami (metaloproteiny)

• np. żelazo - jako kompleks białkowy: ferrytyna

■    niektórych witamin

D wchłonięte z przewodu pokarmowego - głównie witaminy A, D, E oraz małe ilości B_12/ C

J wytwarzanie witaminy A z prowitaminy P-karotenu J detoksykacja (odtruwanie)

64

ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA