61257 PICT0113 (6)

J. Bendkowski. G. Radziejowska

211

Właściwymi działaniami podejmowanymi w tym celu mogą być:

•    zawieranie kontraktów długoterminowych i/lub kontraktów z prawem wyłączności,

•    wspieranie nowych dostawców,

•    utrzymywanie większych zapasów bezpieczeństwa,

•    wykorzystanie możliwości powtórnego przerobu.

8.4. Metoda wyboru źródeł zakupu¹

CEL: zapoznanie się z procedurą wyboru dostawców odpowiadającą logistycznej koncepcji zaopatrzenia.

Przedmiot badań

Przedsiębiorstwo będące przedmiotem analizy produkuje łożyska stożkowe na rynki krajowe i zagraniczne. Miesięczna wielkość produkcji wynosi ponad 1 milion różnych typów łożysk. Wszystkie typy łożysk składają się z czterech detali wykonywanych z różnych materiałów. Ze względu na posiadany przez przedsiębiorstwo certyfikat zapewnienia jakości 9002 oraz certyfikat QS9000 materiały mogą być kupowane tylko u wybranych dostawców. Podstawą prawną oceny dostawców są wymagania określone normą PN ISO 9002. W oparciu

0    normę opracowano procedury wyboru dostawców dla trzech grup zaopatrzeniowych:

=> Grupa I to materiały podstawowe. Mogą być one kupowane tylko u kwalifikowanych,

ocenionych i audytowanych dostawców umieszczonych na liście rankingowej. O wyborze dostawcy z listy decyduje jego aktualna ocena. Ocena dostawców dokonywana jest zgodnie z procedurą ISO.

=» Grupa II to materiały pomocnicze. Dla każdego materiału tej grupy sporządzony jest kwestionariusz oceny dostawców, który jest podstawą nadania stopni kwalifikacyjnych dostawcom. Dużą rolę w wyborze dostawcy odgrywają również negocjacje cenowe.

=» Grupa III to pozostałe materiały. Dla tej grupy stosowana jest uproszczona procedura, a decydującym kryterium najczęściej jest cena oraz ocena dostawcy dokonana przez pracownika działu zakupów.

Ocena i wybór dostawców realizowana jest z wykorzystaniem systemu komputerowego SAP R/3. Materiały kupowane przez firmę ewidencjonowane są w systemie komputerowym

1    każdemu z nich przypisany jest numer odpowiadający indeksowi materiałowemu, również każdy dostawca posiada stały numer identyfikacyjny. W systemie gromadzone są informacje

Opracowano na podstawie pracy dyplomowej S. Wiśniewski: Analiza metod doboru dostawców w przedsiębiorstwie.

dostawcach, które są wykorzystywane do wyboru odpowiedniego źródła dostaw, jak również do aktualizacji ocen dostawców.

Metoda badań

Na podstawie przedstawionego w punkcie 6.3 algorytmu postępowania przeprowadzono ocenę wyboru dostawców dla materiału podstawowego. Poszczególne etapy algorytmu odzwierciedlają przyjęty w przedsiębiorstwie sposób postępowania.

ETAP 1. Sporządzenie zbioru potencjalnych dostawców

Dobór potencjalnych dostawców rozpoczyna się od rozmowy wstępnej pracowników działu zakupów z dostawcami danego materiału, a następnie wysyłana jest ankieta zawierająca pytania dotyczące systemu zapewniania jakości, warunków technicznych i handlowych. Po otrzymaniu i przeglądzie ofert następuje wybór dostawców spełniających wymogi przedsiębiorstwa. U potencjalnych dostawców przeprowadzany jest audyt Na tej podstawie wybrano dostawcę A i B danego materiału.

ETAP 2. Ustalenie kryteriów oceny

Ocena dostawców przeprowadzana jest w oparciu o kryteria główne i cząstkowe. Przyjęto cztery główne kryteria oraz osiem kryteriów cząstkowych:

Terminowość dostaw

DOSTAWA

JAKOŚĆ

CENA

I

i

i

Kompletność dostaw (zgodność ilościowa)

Odbiór jakościowy (przyjęcie materiału do magazynu) Audyt jakościowy Historia cen

Poziom cen Innowacyjność

SERWIS

Obsługa klienta

ETAP 3. Ustalenie zasad punktacji w odniesieniu do poszczególnych kryteriów W odniesieniu do kryteriów głównych i cząstkowych przyjęto skalę ocen od 0 do 100 punktów zakładając, że:

-    maksymalna ilość punktów, którą może uzyskać dostawca, wynosi 100,

-    okres ważności oceny wynosi 365 dni,

-    odchylenia czasu dostawy określa się w procentach przyjmując jako punkt odniesienia 35 dni i na tej podstawie ocenia się terminowość dostaw,

-    aktualizacja wyników (ocena „narastająco”) następuje w oparciu o współczynnik „wygładzania" (a) dla dwóch kryteriów cząstkowych: terminowość dostaw i kompletność dostaw. Aktualny wynik (0.) oblicza się ze wzoru: