62687 strona0014 (3)

«.niin MOTUWRKB I /.<>fili llubskll

ncj pracy nu temat techniki analizy dziecięcej, któru doczekała się wUl# wydań⁴", A. Freud opublikowału szereg artykułów i rozpraw⁴*, interesu

jącc badania nad dziećmi pozbawionymi opieki rodzicielskiej (m.ln. w.lu» tek wojennej ewakuacji z Londynu) i in. Znana jest też jej przedwojenni® praca o mechanizmach obronnych „ego”, którego ważność eksponował#* również w dalszych swych pracach ^M. Ostatnia, największa z prac Anny Freud — to książka o rozwoju dziecka, zawierająca syntezę dorobku p«v choanalitycznego w tym zakresie, a przede wszystkim wyników kilku! nastoletnich badań dużego ośrodka Hampstead Child-Therupy Cllnl*, stworzonego przez A. Freud w Londynie*¹.

Drugą znaną przedstawicielką psychoanalizy dziecięcej w Anglii lulu Melanie Klein (1882 - 1960), twórczyni tzw. brytyjskiej szkoły p*y< Im analitycznej, tj. wariantu psychoanalizy nieco odmiennego od kieriml-n klasycznego. Zajmowała się nie tylko psychonerwicami, jak pierwsi |>*.y ehoanalitycy, ale i psychozami dziecięcymi, a dzięki pomysłowej l mm roko rozbudowanej technice zabawowej potrafiła stosować psychounalhą od najwcześniejszych miesięcy życia dziecka. Tą drogą stwierdziła mlęil/y innymi, że początek kształtowania się ,.super ego” czyli najwy/r./t |, według psychoanalityków, warstwy osobowości (sumienie), który Z. Freud umiejscawiał z grubsza w 5 r.ż., zaczyna się już w 5-6 miesiącu*". Ja) poglądy budziły duże wątpliwości ortodoksyjnych psychoanalityków, m» tomhist wywarły wyraźny wpływ na psychologię dziecka, zwłaszcza repie /nitowaną przez Susan Isaacs i jej współpracowników. Wpływy ogólna

«" A. Freud Finfiihrung in die Technik der Kinder analysc. I wyd. 1928, ostatnie Monachium, 1966.

** Rozprawy te publikowane były głównie w serii The psychoanalytlr ttudy ef Che chlld, której współredaktorem jest Anna Freud. W latach 1945 - 1984 ukazało ■!*«

Ili tomów tej serii, wydanych w Nowym Jorku i Londynie (informacja zacxcrprUl|U y. cytowanej dalej książki A. Freud t 1968 r., s. 213).

¹⁰ A. Freud Das Ich und die Abwehrmcchanismen. London 1936, MUnchon Iun i (Teorii,* „ego" Anny Freud przedstawia krótko za źródłami angielskimi K. Posplswl w pracy Konfliktu młodzieży z. otoczeniem. Warszawa 1970, s. 18-19).

^łl A. Freud Wege und Irrwegc der Kinderentwicklung. Stuttgart 1968. Jest nowe, prze/, samą autorkę dokonane niemieckie opracowanie poprzedniego wydaniu angielskiego pt. Normality and pathology (n childhood, 1965. Warto zwrócić uwagą że w ostatnich latach Anna Freud publikuje swe prace w Monachium i Stuttgan U (dane /ae/erpnięte z bibliografii do wyżej wymienionej książki).

** M. Klein The psychoanalysis of chlldren, 1932; II wyd. w języku niemieckim Mllnchen 1971; Contribution to psychoanalysls 1921- 1945, 1950; F.nvy and gratltinh 1957; Our adult world and its roott in infancy, 1960. — Różnice między poglądami Melanie Klein 1 psychoanalizy klasycznej przytacza częściowo A. Freud w: Wege und lrruwge der Kinderentwicklung, 1968. Dokładniejszy ich opis (wg K. PospU/yla, op. clt., s. 19) podaje J. A. C. Brown w pracy; Freud and the Poet-Freudiant. London mm.

C^ł........I/y zaznac/nją się tez w pracach C. Murta, nolomlait kryty<•/-

U* *1 • i. i||n kierunku psychologii odnosił .* i * ■ C. W. Valentlne (por. Hearn-|«i»w 1004).

Hl.............. rozwojowa w Stanach Zjednoczonych Ameryk r

i hi Ml II NI I

0)lMi......tu Zo/(n Rabska

I tnliiiln juk w Europie, tak i w Ameryce koniec XIX w. przynosi pier-Umi I. ••iiima nad dziećmi. Za ojca psychologii dziecka jest uważany — jak |u* luny G. Stanley Hall (1844 - 1924), pionier i organizator życia im ' i co, założyciel pierwszych placówek badawczych, towarzystw i cza-i|<Imii nnukowych, interesujący się różnymi okresami życia dziecka”. M 1...1 hlosowane przez Ilalla, głównie kwestionariusze, nie odpowiadały |m»i >i wymogom naukowym. Krytykowane były w Polsce już przez Dato! U i ’ ./yrówm; jako powierzchowne i nienaukowe. Za takie uznane zo-

i    ily i •' w nie z w psychologii amerykańskiej (Boring, 1950, s. 569). Mimo fu i mimo omówionych już fałszywych koncepcji i biologistyeznych po-

i-.-v (por. rozdz. I, D), zasługi Ilalla dla rozwoju psychologii były nie-

i •iioMr badania psychologiczne w Stanach Zjednoczonych datują się lwiii.nl- u dopiero od stwierdzenia przez A. B in eta na początku XX w., Uimt różnią się poziomem umysłowym, że poziom ten można mierzyć .    . ó/nlre w Jego zakresie powodują, iż jedne dzieci uczą się dobrze,

n łom- ule r/ynią postępów. Metoda testów inteligencji Bineta, przeniosło-iim mii h n u amerykański, wywołała tam wielki entuzjazm*⁴. Masowe

ii .....lary testowe poziomu intelektualnego dzieci w różnym wieku, nor

iuhIm - li I opóźnionych umysłowo, głuchych i ociemniałych, ogarnęły w la

• li lUh-iiątych i dwudziestych cały teren psychologii dziecka i dotyoh-»••. - iidgiywają znaczną rolę w badaniach przeprowadzanych dla celów i - nMyi mych (np. w poradnictwie). Używane początkowo do pomiarów -nlHlIgi-m jl, rozszerzone zostały następnie na inne zdolności intelektualni m także na cechy osobowości.

W tatach dwudziestych, po I wojnie światowej, nowo

¹¹ Najhardziej znane dzieło O. S. Halla żdolcicence, 2 tomy, 1904.

" ii-rmln „tent umysłowy" (mental fest) wprowadził do psychologii Amerykanin, d i asystent Wundta, James McKcen C a t tell w 1880 r., na podstawie Jul i .. Mi i.i tworzonych prób do mierzenia wlał.-iw. śet psychle/nych. Tenty (‘.ittcllu t.il»i.yly jednak tank. ji nsory. /nyc-h, Ji-fili łd/le o pomlor inteligencji, Htm-t l»vl IM i •• • <ywl»tyin pionierem. Jego Kkulu metrye/nu specjalnie w Stanach /Jedno. >•> im > li ilm /ekiilii sli; licznych przekładów I n wl/JI,