62963 wstęp do teorii polityki img 194

184

w oparciu o kryterium aktywności międzynarodowej, od ról aktywnych do pasywnych³². Wyodrębnił role:

•    bastionu rewolucji - wyzwoliciela (bastion of revolution-liberator) -państwo poczuwa się do obowiązku organizowania i przewodzenia różnym typom ruchów wyzwoleńczych poza granicami własnego kraju;

•    przywódcy regionalnego (regional leader) - państwo poczuwa się do obowiązku czy specjalnej odpowiedzialności za inne państwa regionu z którymi silnie się identyfikuje;

•    regionalnego opiekuna (;regional protector) — zakłada istnienie specjalnej odpowiedzialności przywódczej w danym regionie geopolitycznym lub w pewnych sprawach;

•    aktywnej niezależności (active independent) - państwo nie jest zainteresowane udziałem w porozumieniach sojuszniczych, prowadzi jednak aktywną politykę zagraniczną mającą na celu rozwój stosunków z jak największą liczba państw;

•    stronnika ruchów wyzwoleńczych (liberation supporter) — w odróżnieniu od roli wyzwoliciela, państwo nie ponosi odpowiedzialności za organizowanie i przewodzenie ruchom wyzwoleńczym, udziela jedynie wsparcia politycznego;

•    agenta antyimperialistycznego (anti-imperialist agent) - państwo dostrzega zagrożenie imperializmem i postrzega siebie jako siłę z nim walczącą;

•    obrońcy wiary (defender of the faight) - państwo poczuwa się do specjalnej odpowiedzialności za zagwarantowanie ideologicznej czystości dla grupy innych państw. Wiąże się to z obroną pewnych systemów wartości;

•    mediatora-integratora (mediator-integrator) - państwo nakłada na siebie zobowiązanie dotyczące uczestnictwa w działaniach pojednawczych w konfliktach między państwami albo grupami państw;

•    uczestnika podsystemu regionalnego (regional-subsystem collabora-tor) - rola ta zakłada, że państwo będzie brało czynny udział w budowaniu współpracy regionalnej w perspektywie długofalowej, a nie tylko w działaniach doraźnych;

•    wspierającego rozwój innych państw (deweloper) - państwo przyjmuje na siebie obowiązki wspierania rozwoju państw słabo rozwiniętych;

•    pomostu (bridge) - zakłada spełnianie funkcji komunikacyjnych przez państwo, działania w charakterze: tłumacza czy przekaźnika informacji między narodami o odmiennych kulturach;

•    wiernego sojusznika (faithfnl alfy)- jest to rola mniej aktywna. Zakłada wspieranie polityki innego państwa. Kalevi Holsti, analizując dokumenty, zauważył, że wiele państw w ogóle nie deklaruje takiej roli;

³² W polskiej politologii klasyfikacja ta została rozwinięta przez Ziemowita J. Pietrasia, zob. idem, Pojęcie i klasyfikacja..., s. 24-27.