87227 wstęp do teorii polityki img 71

76

norodność fonu bezpieczeństwa w zależności od regionu i konieczność dostosowania rozwiązań i środków do „specyficznych potrzeb danego obszaru”⁶².

Wydaje się jednak, że pomimo pozornej sprzeczności, tezy Rosenaua o globalizacji bezpieczeństwa i Kołodzieja o jego regionalizacji sądialektycznie zgodne, jako że są to procesy współzależne i równoległe, przebiegające zgodnie z prawami wspomnianego powyżej procesu „fragmegracji”.

7. Konkluzje

Bezpieczeństwo można definiować negatywnie (jako brak zagrożeń) bądź pozytywnie (jako stan pewności), obiektywnie (jako stan braku zagrożeń) bądź subiektywnie (jako przekonanie, żenię ma zagrożeń dla zasadniczych wartości, podlegających ochronie).

Wszyscy badacze zgadzająsic jednak, że bezpieczeństwo, rozumiane jako pewność przetrwania, stanu posiadania i rozwoju, stanowu najważniejszą potrzebę państw, rdzeń ich interesu narodowego, a w konsekwencji - podstawowy cel polityki zagranicznej państw.

Wraz z rozwojem teorii stosunków międzynarodowych i teorii polityki zagranicznej, pojawiało się szereg definicji i podejść badawczych do problematyki bezpieczeństwa. W każdym z paradygmatów można znaleźć koncepcję bezpieczeństwa, definiowanego zgodnie z założeniami danej szkoły. Równocześnie, wraz ze zmianami zachodzącymi w środowisku międzynarodowym, zmianom pod legają także koncepcje bezpieczeństwa w polityce zagranicznej państw. Można dostrzec duży zakres zgodności pomiędzy sferą teoretyczną i praktyczną polityki zagranicznej w jej aspekcie tyczącym się zagadnień bezpieczeństwa, wyzwań, zagrożeń itd.

Generalną tendencjąjest odejście od tradycyjnego postrzegania bezpieczeństwa w kategoriach siły militarnej. Pierwsze sygnały takiej percepcji pojawiły się już na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Podejście takie zyskało większe (jak się wydaje - dominujące) znaczenie po zakończeniu „zimnej wojny”, kiedy to zagrożenia natury militarnej uległy faktycznej redukcji. Równocześnie, dostrzegane sąnowego typu („miękkie”) wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa państw, nie wymagające w odpowiedzi użycia sity wojskowej. Wśród takich wyzwań wyróżnić możemy m.in. niestabilność systemów politycznych państw, nacjonalizmy, migracje, dysproporcje rozwojowe.

Nowe, szerokie podejście do bezpieczeństwa charakteryzuje się uznaniem szerokiego zakresu przedmiotowego pojęcia stąd wyróżniamy - obok bezpieczeństwa politycznego i militarnego - także bezpieczeństwo ekonomiczne, ekologiczne, kulturowe, społeczne etc.

^M Zob. szerzej nt. regionalizacji bezpieczeństwa: Edward A. Kołodziej, „Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie: od globalizacji do regionalizacji”, Iw:] Bobrow, Haliżak, Zięba (red.), op.cil., s. 49-76.