64010 P1040654

Rozdział 34

Amfetamina

Amfetamina zsyntetyzowana została z kwasu fenylometyloartylowego w 1887 roku w USA. W 1927 roku (lub w 1932) wprowadzona została do lecznictwa pod nazwą benzedryny jako środek w leczeniu dychawicy oskrzelowej, a w 1937 roku zastosowano ją do leczenia narkolepsji. W 1936 roku opisano zespól uzależnienia od amfetaminy, a dwa lata później zwrócono uwagę na jej własności anorektyczne¹ oraz opisano psychozę poamfetaminową. W1935 roku amfetamina, w formie tabletki, znalazła zastosowanie w leczeniu narkolepsji. W okresie drugiej wojny światowej amfetaminę podawano żołnierzom, aby usunąć objawy zmęczenia, zredukować lęk oraz wywołać większą agresywność. W 1941 roku amfetamina wprowadzona została przez Niemców na listę narkotyków, a po 1945 roku znalazła zastosowanie w leczeniu otyłości, depresji, choroby Parkinsona, zespołów hiperkinetycznych u dzieci czy astmy oskrzelowej.

Amfetamina oraz jej pochodne (deksamfetamina, metamfetamina) mogą być przyjmowane dożylnie, doustnie i do nosa (w postaci białego proszku) oraz mogą być palone. Spotykana jest pod wieloma nazwami („dexies”, „uppers”, „black beauties”, „bennies” i „diet pills”). Z kolei pochodna amfetaminy — metamfetamina znana jest pod nazwami: „crack”, „cristal”, „speed”, „go” czy „ice” i najczęściej zażywana jest drogą wziewną — palona w fajce lub wdychana po podgrzaniu na kawałku folii aluminiowej. Na czarnym rynku można spotkać pochodną amfetaminy — MDMA (3,4-metylendioksymatamfetaminę) pod nazwami „Ecstasy”, „XTC”, „Adam”. Przyjęcie pochodnych amfetaminy powoduje stan zatrucia, niezależnie od drogi jej podania. W ostatnim czasie produkcja, dostępność i spożycie Ecstasy wzrosły w USA w takim tempie, że wkrótce może ono stanowić równie wielkie zagrożenie jak kokaina czy heroina, pomimo że na rynku amerykańskim jedna tabletka kosztuje od 25 do 40 dolarów. Dotarło ono również do Polski i zdążyło już spowodować ofiary śmiertelne.

Amfetamina powoduje wzrost ciśnienia krwi (zarówno skurczowego jak i rozkurczowego), rozkurcz mięśni gładkich (jelita, oskrzela), przyspieszenie odde-

Anoreksja — p. Słownik.