Rozdział 2
43
■polnego stano-pieje jedna pro-| strategii może pzwierciedlenia kia perspektyw Łepcje strate-
■ rozpatrywane
■ujęcia strategia Iska w sprawie
■ kryteriów jej
■ia. tj. te, które lako całości, penie i czynniki
konkurencji, a globalnej bądź
■efektywności, ■postaci klasycz-fczacji. Niekiedy fcęściej biorą pod B-
pg) z całym oto-pcje publiczne), pzji w następują-
iształtowania po-
I technologicznej
kraz zespołu ka-pmierzonych ce-
Podstawowe koncepcje formułowania strategii przedsiębiorstwa
Kierunki i możliwości działania przedsiębiorstw ograniczają się więc do wyboru produktów, rynków i technologii, co następuje na podstawie rozpoznania charakteru rynków oraz posiadanych przez podmioty zasobów. Podstawowym celem strategii przedsiębiorstw jest określenie decyzji w zakresie:
- produktów i usług, które mogą być wytwarzane,
- klientów, których mogą znaleźć,
- przestrzeni geograficznej działalności (lokalnej, krajowej, międzynarodowej,
globalnej).
Strategia jest więc tutaj pojmowana jako koncepcja kierunku misji produktu (usługi) - rynków - technologii w dziedzinie określonego segmentu (sektora usług), która jest zależna od zapotrzebowania i chłonności rynków5. W gospodarce rynkowej występują różne modele rozwoju przedsiębiorstw6. Model przedsiębiorczy jest właściwy przede wszystkim dla rozwoju małych przedsiębiorstw. Charakteryzuje się on dużą spontanicznością, natomiast założenia stra-legii są na ogół intuicyjne (osobiste doświadczenia przedsiębiorcy), brak jest wyczerpującej oceny rynku i znajomości popytu efektywnego. Powstaje w myślach naczelnego kierownictwa podmiotu, może nie mieć nawet charakteru specjalnego dokumentu. Model korporacyjny odnosi się do dużych podmiotów gospodarczych, których strategia opiera się na określonych regułach racjonalności i formułowana jest przez specjalistów w dziedzinach: programowania, projektowania konstrukcyjnego, technologicznego, zarządzania finansami, marketingu, organizacji i zarządzania. Wspomniane modele (przedsiębiorczy, korporacyjny) tworzą odpowiednią konfigurację ekonomiczno-techniczną, społeczną, organizacyjną i dotyczą skupienia się na określonych płaszczyznach działania.
Ogólne sfery strategii przedsiębiorstw zawierają trzy podstawowe składowe7. Pierwszą z nich jest struktura materialna, struktura podmiotowa i główne tendencje rozwoju technologicznego. Druga obejmuje system ekonomiczno-finansowy przedsiębiorstwa, który odzwierciedla wszystkie przyjęte rozwiązania regulacyjne, określa strumienie zasilania finansowego, w tym podział akumulacji i systemy motywacyjne.
Strategie przedsiębiorstw odnoszą się do okresów długich i średnich, natomiast decyzje strategiczne dotyczą zmian zasadniczych i głębszych. Strategie przedsiębiorstw rozpatrują cele i środki ich realizacji o jakościowo nowych cechach w stosunku do stanu wyjściowego. Przyjmuje się rozmaite kryteria wyróżniania horyzontu czasowego realizacji poszczególnych celów - od kilkuletnich (2-3 letnich) do 15-letnich, opartych na kryterium programów, które determinują swobodę wyboru rozwoju.
mmujące, [w:] W. Ja-wgbiorstw. Wyd. Uni
to. s. 97.
5 Por. W. Janasz, Strategia rozwoju przedsiębiorstw, „Nowator”, 2000, nr 3, s. 8.
6 W. Kieżun, op. ciŁ, s. 98-114.
7 S. Kuziński, Polityka przemysłowa. Spory wokół strategii rozwoju, Ossolineum, Wroclaw-Warszawa 1992. s. 45.