88 A. MICKIEWICZ
łam w utrapieniu i w nędzy, i prosiłam ciebie. Narodzie, o opiekę prawa i o opatrzenie; a tyś na mnie rzucał ordonansami. I odpowie Naród: Pani moja, kiedyś przychodziła do mnie? I odpowie Wolność: Przychodziłam do ciebie w stroju tych pielgrzymów, a tyś mną wzgardził; idźże więc w niewolę, kędy h£dzie świst knuta i chrzęst ukazów.
^Zaprawdę mówię Wam, iź pielgrzymstwo Wasze stanie się dla mocarstw kamieniem obrazy, isso Odrzuciły mocarstwa kamień Wasz od budowy europejskiej, a oto kamień ton stanie się kamieniem węgielnym i głową przyszłej budowy; a na kogo on upadnie, tego skruszy; a kto nań potknie się, ten upadnie i nie powstanie.
A z wielkiej budowy politycznej europejskiej nie zostanie kamień na kamieniu.
Bo przeniesiona będzie stolica Wolności.
Jeruzalem, która mordujesz ludzi mówiących o Wolności, mordujesz proroki twoje; a lud, który isso morduje proroki swe, uderza sam siebie w serce swoje, jako szalony samobójca.
Przyjdzie na Judę i Izraela ucisk wieliki.
cach z 9 kwietnia 1832 poddani zostali uciążliwym przepisom r~ specjalnemu nadzorowi policyjnemu, w. 1313 ordonans (z franc. ordonnance) — zarządzenie. Prawdopodobnie aluzja do ustawy o cudzoziemcach z 9 kwietnia 1832. w. 1319 kamieniem obrazy — Izaj. 8, 14; Rzym. 9, 33; 1 Piotr 2, 8. w. 1320 Odrzuciły mocarstwa kamień — parafraza Ps. 118, 22, por. też Izaj. 8, 15; Mat. 21, 42—44; Mar. 12, 10; Łuk. 20. 17—18.
ww. 1325—1326 nie zostanie kamień na kamieniu — Mat. 24, 2; Mar. 13, 2; Łuk. 19, 44; 21, 6.
w. 1328 Jeruzalem, która mordujesz... — Mat. 23, 37; Łuk. 13, 34. w. 1332 Przyjdzie... ucisk — Mat. 24. 21; Mar. 13, 19; Łuk. 21, 23? na Judę i Izraela — por. w. 1065.
XXIII
Rządcy francuscy ł mędrkowie francuscy, Wtórzy gadacie o Wolnoici, a służycie despotyzmowi, legniecie między ludem waszym i despotyzmem obcym, jako szyna żelaza zimnego między miotem i kowadłem.
I bici będziecie, a żużle z was i iskry z was lecieć będą na kraj świata, i rzekną Narody: Zaiste, kucie 1340 tam jest wielkie, jako w kuźni piekielnej.
I będziecie wołać do młota, do ludu waszego: Ludu, daruj a sfolguj, bo gadaliśmy o Wolności. A miot rzeknie: Gadałeś inaczej, czyniłeś inaczej. I spadnie z nową mocą na szynę.
I będziecie wołać do despotyzmu obcego, jako do kowadła głuchego: O despotyzmie, służyliśmy tobie, zmiękcz się a zrób otwór, abyśmy się skryli od młota. A despotyzm rzeknie: Inaczej czyniłeś, inaczej mówiłeś. I wystawi wam grzbiet twardy i zimny; aż 1350 będzie przekuta szyna tak, że jej nikt nic pozna.
Rządcy angielscy i mędrkowie angielscy, nadymacie się z rodu waszego, i mówicie: Mój dziad był lordem, a pradziad królem, żyjmy więc w przyjaźni z krewnymi naszymi, panami i królami Europy; a oto przyjdą dni, iż będziecie wołać do ludu: Daruj nas żydem, bo nie było w rodzie naszym ani jednego króla, ani jednego lorda, ani jednego eskwajra.
A wy, kupcy i handlarze obojga narodów, łaknący
w. 1833 Rządcy francuscy i mędrkowie francuscy — rozdz. XXIII wzorowany jest na stylu proroków biblijnych (por. np. Izaj. 10, 1—6).
w. 1357 eskwajra — ang. esguire, niższy tytuł szlachecki w dawnej Anglii.
Bibl. Nar. Ser. I. Nr 17 (Mickiewicz: Krięgi Narodu) II