67589 skanuj0005 (290)

p

Rys. 7.3

tensometryczny czujnik oporowy, zwany pomiarowym, w sposób omówiony w    *»

pkt. 7.3. Niech opór tego czujnika wynosi R,. Dla określenia zmiany oporu AR, . należy czujnik włączyć w gałąź AD mostka Whcatstonca. Badana próbka odkształca się nie tylko wskutek działań mechanicznych, lecz również na skutek mogących występować podczas badań ewentualnych zmian temperatury. By wyeliminować (zakłócający pomiar) wpływ temperatury, należy w gałąź BD mostka włączyć drugi czujnik oporowy — tzw. kompensacyjny, o oporze R,, {R,, « R,). Czujnik kompensacyjny powinien być naklejony na nie obciążonej próbce II (rys. 7.3), wykonanej z lego samego materiału co badana próbka / i znajdującej się w tych samych warunkach termicznych.

Przy statycznych obciążeniach pomiaru przyrostu oporu (a więc i przyrostu odkształceń) dokonuje się na ogół za pomocą tzw. metody zerowej, polegającej na zrównoważeniu mostka przed obciążeniem, a następnie po obciążeniu i odczytaniu różnicy jego wskazań. Zrównoważenie mostka oznacza, że w gałęzi CD (rys. 7.3) nie ma przepływu prądu.

Jak wiemy, dla zrównoważonego mostka Wheatstone’a (zgodnie z oznacze-.niami na rys. 7.3) słuszne są związki:

— przed obciążeniem

R, R'

C

R, + AR, _ R'

R,, + AR,, R

Do zrównoważenia mostka po obciążeniu służy specjalny opornik regulacyjny OR (rys. 7.3). Elementy mostka Wheatstone’a, tzn. opory R' oraz R", galwa-nometr G i opór regulacyjny OR, umieszczone są w specjalnej skrzynce. Czołową ściankę mostka (firmy Philips) przedstawiono na rys. 7.4, na którym

oznaczono: / - wyłącznik mostka; 2 - pokrętło nastawy stałej K czujnika; 3 — galwanometr; 4 — skalę odkształceń względnych e; 5, 6, 7 - pokrętła służące do równoważenia mostka; 8, 9 - zaciski służące do połączenia przewodów czujnika pomiarowego i kompensacyjnego; 10 — wyłącznik automatyczny wyłączający mostek spod prądu w momencie zamykania aparatu pokrywą; II — uziemienie aparatu.

Po podłączeniu końcówek czujników pomiarowego i kompensacyjnego do zacisków 8 \ 9 mostka, ustawieniu stałej K pokrętłem 2.i zrównoważeniu mostka pokrętłem 5, 6 lub 7 przed obciążeniem i po obciążeniu, z róż_;nicy wskazań wynikających z odczytów na skali 4 uzyskuje się wartość odkształcenia względnego.