67979 Zasady Wykładni Prawa L Morawski00

■ ■ Zasady wykładni prawa *«*

pisu prawa wspólnotowego, tak jak powinien lub powinien był być rozumiany i stosowany od chwili jego wejścia w życie” (Wyrok ETS z dnia 12 lutego 2008 r., w sprawie C-2/06, Wiily Kempter KG)⁵³. Podobnie jednak jak w prawie krajowym możliwe są odstępstwa od zasady, że wykładnia wywiera skutki ex trunc, a więc z mocą wsteczną. Dotyczy to w szczególności tych sytuacji, w których wynik wykładni był nieprzewidywalny dla adresatów. Jak to obszernie objaśnia rzecznik generalny: „Jest tak w szczególności w przypadku, gdy wynik wykładni nie był rozsądnie przewidywalny w chwili, gdy dokonano naruszenia, w szczególności przy uwzględnieniu wykładni przyjmowanej w tamtym czasie w orzecznictwie dotyczącym spornego przepisu prawnego. Ponadto pojęcie przewidywalności zależy w dużym zakresie od treści konkretnego tekstu, dziedziny, którą obejmuje, oraz liczby i właściwości jego adresatów i nie wyklucza ono konieczności zasięgnięcia porady przez zainteresowaną osobę w celu dokonania oceny - w rozsądnym stopniu w okolicznościach danej sprawy - jakie konsekwencje mogą wynikać z konkretnego aktu. Dotyczy to w szczególności profesjonalistów, którzy przyzwyczajeni są podczas wykonywania swojego zawodu do zachowania szczególnej ostrożności. Można także od nich wymagać, aby z należytą starannością oceniali ryzyko, które stwarza ich zawód” (Opinia Rzecznika Generalnego YVES’A BOTA przedstawiona w dniu 8 lipca 2008 r.; sprawa C-l 10/05, Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Włoskiej).

W prawie wspólnotowym, podobnie jak w prawie międzynarodowym i systemach prawa wewnętrznego, akceptuje się zasadę clara non sunt interpretanda. W interpretacji ETS ukształtowanej zresztą pod wyraźnym wpływem orzecznictwa i doktryny francuskiej zasada clara non sunt interpretanda składa się z dwóch elementów z których pierwszy nazwano regułą acte clair a drugi - regułą acte edaire. Zgodnie z regułą acte clair, jeśli tekst w jego naturalnym (potocznym) znaczeniu jest jasny, to zasadniczo nie podlega wykładni, reguła acte eclaire wskazuje z kolei, że wykładni nie podlega także tekst, który wprawdzie może budzić wątpliwości, ale wątpliwości te zostały wyjaśnione w orzecznictwie ETS. W obu przypadkach sądy państw członkowskich nie powinny zwracać się do ETS o wyda-

⁵³ Por. też wyroki: z dnia 27 marca 1980 r. w sprawie 61/79 Denkavit italiana, Rec. s. 1205, pkt 16; z dnia 10 lutego 2000 r. w sprawie C-50/96 Deutsche Telekom, Rec. s. 1-743, pkt 43, oraz w ww, sprawie Kiihne & Ileitz, pkt 21.

■ ■ 300 «»*