Zasady Wykładni Prawa L Morawski8

Zasady wykładni prawa

5. In dubio pro reo

Jak powiedzieliśmy, dzisiaj powszechnie się uważa, iż regułę in dubio pro reo należy stosować zarówno do wyjaśniania wątpliwości faktycznych, jak i prawnych (uchwała SN z 25 lutego 2004 r., WZP 1/04, OSNKW 2004/5/50; wyrok SN z dnia 24 czerwca 1994 r., WO 68/94, OSMCW 1994/11-12/73). Zgodnie z tą regułą w razie wątpliwości interpretacyjnych należy przyjąć wykładnię bardziej korzystną dla oskarżonego (por. na przykład wyrok SN z 24 czerwca 1994 r., WO 68/94, OSNKW 1994/ /11-12/73). W szczególności reguła in dubio pro reo zabrania przyjmowania takiej interpretacji przepisów, która by rozszerzała zakres odpowiedzialności karnej. W tym duchu wypowiada się na przykład SN interpretując pojęcie podobieństwa przestępstw, gdy wskazuje, że rozstrzyganie wszelkich wątpliwości związanych z wykładnią tego pojęcia nie powinno prowadzić do rozszerzenia odpowiedzialności karnej oskarżonego i w związku z tym musi być podporządkowane rygorom wykładni zwężającej (uchwała SN z 18 kwietnia 1991 r„ I KZP 2/91, OSNKW 1991/7-9/35, uchwała SN z 27 lipca 1993 r., I KZP 15/93, OSNKW 1993/7-8/43).

Z regułą in dubio pro reo ściśle wiąże się zakaz stosowania w postępowaniu karnym wykładni rozszerzającej i analogii na niekorzyść oskarżonego.

6. In dubio pro tributańo i zakaz wykładni in dubio pro fisco

Zasada tn dubio pro tributańo stanowi odpowiednik reguły in dubio pro reo na terenie postępowania podatkowego. Zgodnie z tą zasadą nie jest dopuszczalne rozstrzyganie wątpliwości interpretacyjnych na niekorzyść podatnika. W szczególności rozstrzyganie takich wątpliwości nie może wprowadzać nowych obciążeń podatkowych ani też rozszerzać obciążeń istniejących. Jak to ujmuje SN: „Jakiekolwiek wątpliwości dotyczące interpretacji przepisów obowiązującego prawa w sytuacji, gdy ustawa zobowiązuje organ podatkowy do wydania decyzji, która ma autorytatywnie i indywidualnie dla każdego podatnika ustalić podstawową dla dokonania obliczenia należności podatkowej wartość (normę wynagrodzeń), nie mogą być interpretowane na niekorzyść podatnika w myśl zasady in dubio pro

38* 188