51036

KPK. Uzupełnieniem jest par. 2, który zawiera regułę, nazywana In dubio pro reo. Nie dającycli się usunąć wątpliwości należy tłumaczyć na korzyść oskarżonego. Jest tu zatem podkreślona zasada prawdy. Jeżeli w dowodach potwierdzających podejrzenie istnieją luki, których me da się usunąć, wówczas musi zapaść wyrok uniewinniający. To istotnie wpływa na kształt rozstrzygnięć, które zapadają w procesach karnych skarbowych. Wyrok skazujący w tym procesie może zapaść tylko wtedy, gdy tezy oskarżenia zostaną udowodnione w sposób nie budzący wątpliwości.

Konsekwencje domniemana niewinności są bardzo skomplikowane. Z mocy przepisów prawa istnieje od razu taki stan, że oskarżonego należy traktować jako niewiimego. W procesie karnym skarbowym domniemanie jest regułą, która odpowiednio rozkłada ciężar dowodu. Winę zatem musi udowodnić oskarżyciel.

Zasada domniemania niewinności działa nie tylko w procesie karnym skarbowym, lecz jej skutki spotyka się również na zewnątrz. Stąd organy, obywatele, prasa czy inne środki masowego przekazu nie mogą nikogo traktować jako winnego dopóki nie zostanie ona stwierdzona prawomocnym wyrokiem (kazus Z. Ziobro v dr G).

Wyroki zapadające w sądzie pierwszej instancji nie są wykonalne dopóki nie uzyskają cechy prawomocności. Zatem w procesach karnych skarbowych nie ma klauzuli natyclimiastowej wykonalności.

Zasada prawa do obrony

Zasada została unormowana w art. 6 KPK. Jest kolejną zasadą konstytucyjną. Oskarżonemu przysługuje prawo do obrony i skorzystania z pomocy obrońcy, o czym należy go pouczyć. Organ przedstawiając osobie zarzuty musi przedstawić mu również wszystkie jego prawa. Prawo to obrony przysługuje podejrzanemu w toku całego procesu. Zgodnie z art. 71 par. 3 KPK. prawo to rozpoczyna swój byt od momentu, gdy ktoś staje się podejrzanym. Najpełniej realizowane jest w toku postępowania jurysdykcyjnego. Postępowanie przygotowawcze w dużej mierze toczone jest w oparciu o elementy inkwizycyjności, czyli tajności.

Prawo do obrony może być również realizowane przy zakończeniu procesu, a nawet po wykonaniu kary. Zawsze istnieje potencjalna możliwość złożenia nowych faktów czy dowodów.

Prawo do obrony ma swoje dwa aspekty:

1) aspekt aktywny (obrona aktywna)

-    możliwość wypowiadania się co do wszelkich zarzutów oskarżenia oraz co do wszelkich kwestii rozstrzyganych przez sąd;

-    możliwość podejmowania wszelkich czynności procesowych zmierzających do obalenia oskarżenia lub złagodzenia odpowiedzialności kaniej;

-    możliwość zwalczania na ustawowej drodze uciążliwych środków procesowych, które są stosowane wobec oskarżonego, np. składanie środków odwoławczych od np. stosowania środków zapobiegawczych w procesie karnym skarbowym;

-    możliwość skorzystania z pomocy obrońcy (ustawa przewiduje obligatoryjny udział obrońcy w określonych przypadkach). Obrońca obligatoryjny występuje np. w postępowaniu wobec osób nieobecnych.