128 Aneta Kazanecka
ulotek ora/ ha pozyskiwaniu źródeł finansowania kampanii. Towarzyszyło mu Hasło „Angażuj? *ię dla Francji".
Trzeci, osiami przed pierwszą turą. etap trwał od 1 stycznia do 20 kwietnia 2002 r. Był to najbardziej intensywny okres pracy sztabu Le Pena. Celem było uzyskanie poparcia $00 merów pod wnioskiem o rejestrację kandydata do udzia-łu w kampanii prezydenckiej. Nadal organizowano spotkania z wyborcami, odbywały się festyny wyborcze, debaty, a także spotkania z internautami na calach. Zwiększono ilość materiałów drukowanych i zaczęto wydawać gazetki satyryczne. dotyczące poszczególnych kandydatów. Jedna z nich, zatytułowana „Supcfkłamca”, poświęcona była J. durakowi. Na jej ostatniej stronie opublikowano zdjęcie w kształcie serca, które przedstawiało Chiraca i Jospina w miłosnym uścisku, a pod zdjęciem umieszczono napis: „Tak, popieramy legalizację związków homoseksualnych"24. Natomiast w gazetce dotyczącej L. Jospina pojawiło się zdjęcie przedstawiające byłego premiera z. wydłużonym nosem (aluzja do Pinokia) i napisem: „Jestem skutecznym politykiem".
W tej fazie kampanii zorganizowano konwencję zatytułowaną „Le Pen - siła dla Francji", która odbyła się w Lyonie w dniach 16-17 lutego 2002 r.25 Uczestniczyło w niej 3000 działaczy FN, do których Le Pen zwrócił się słowami: „[...] dla was kobiety i mężczyźni, dziewczęta i chłopcy angażuję się w walkę o Francję,ojej niepodległość i suwerenność, dla tożsamości, bezpieczeństwa i wolności jej obywateli". Aby pozyskać głosy żeńskiego elektoratu, drugi dzień konwencji poświęcony byt współczesnym problemom kobiet, rodzinie i równouprawnieniu. Przebiegał pod hasłem: „Francuskie kobiety z Le Penem - razem popatrzmy w przyszłość".
W tym ostatnim, decydującym etapie duży nacisk położono na umiejętne stosowanie technik marketingu politycznego oraz na przestrzeganie wspomnianej reguły maksymalnego bezpieczeństwa. Szczególnego znaczenia nabrały wówczas wystąpienia w telewizji. Jean-Marie Le Pen był zawsze bardzo dobrze przygotowany do dyskusji w debatach. Mówił konkretnie, prostymi i krótkimi zdaniami. Był opanowany i uśmiechnięty. Także reklamy promujące go (zmienią] ącc wizerunek, przypominające kandydata i tzw. gadające głowy) były zrealizowane profesjonalnie i z przestrzeganiem zasady spójności.
Wśród kandydatów, którzy wykorzystali najwięcej czasu w programach telewizyjnych na pierwszym miejscu znajdował się premier, a zaraz za nim prezydent. co wynikało ze specyfiki pełnionych przez nich funkcji. Natomiast Le Pen był dopiero na ósmym miejscu26.
** Na podstawie materiałów będących w posiadaniu autorki.
n Les dates de la campagnc, dokument w zbiorach autorki.
** Z informacji uzyskanych przez autorkę w biurze Le Pena wynika, i* powodem nikłego, w porOaaaniu z kontrkandydatami, wykorzystania czasu antenowego były problemy z dostępem da mediów (rzadko zapraszano Le Pena do udziału w debatach i programach publicystycznych, a w reportażach i programach politycznych lider FN był pomijany). Zgodnie z prawem każdy kandydat nual przyznane do wykorzystania S minut czasu antenowego i ten czas Le Pen wykonysty-wał maksyma hw
r*. y Cm poświęcony kandydatom W konsekwencji nieznacznego dostępu * programach telewizyjnych do telewizji sztab lidera FN skoncentrował
Kandydat |
Czas dziennych wystąpień |
LJospin |
46 min 27 |
j, Chirac |
39 min 43 |
j .p Chevcncment |
21 min 50 |
F.Boyrou |
15 min 00 |
s Manier |
13 min 47 |
A.Madelin |
13 min 06 |
iHne |
10 min 40 |
j.-M. Le Pen |
8 min 07 |
Pid|ua |
4 min 28 |
B.Megret |
Omiń 20 |
Pozostali kandydaci |
6 min 34 |
Mh Opraw* ame wtMnc aa podstaw ic nutem H* ay^wydł od ottbów wyborczych lundyik’
się na spotkaniach bezpośrednich, materiałach drukowanych, w tym publikowaniu gazet komentujących przebieg kampanii i satyrycznych, wymierzonych w kontrkandydatów. Pomysłem mającym na celu ułatwienie dotarcia do większej liczby wyborców było utworzenie radia pod nazwą „Radio Le Pen”. Natomiast, aby móc odpowiedzieć na pytania wyborców, uruchomiono tzw. Jinię Le Pena”, na którą można było dzwonić codziennie w godzinach od 9.00 do 15.00, a w weekendy od 9.00 do 19.00 i uzyskiwać odpowiedzi na pytania.
•K: Jednak mimo iż kandydat FN oficjalnie
nie był zapraszany do udziału w debatach TV, to telewizja znacznie przyczyniła się do jego sukcesu poprzez nagłaśnianie problemu wzrostu przestępczości. Dzień przed wyborami pokazano starszego człowieka pobitego i okradzionego przez czarnoskórych chuliganów. Według ekspertów miało to duży wpływ na zachęcenie wyborców do oddania głosu na Le Pena. Socjalista Joulien Dray posunął się nawet do określenia stacji telewizyjnej TF1 mianem TFN, gdyż często podejmowała tematy związane z bezpieczeństwem, co było korzystne dla lidera FN27.
Lider Frontu Narodowego doskonale potrafi dotrzeć do fiancusldch obywateli. Od lat podkreśla swoją bliskość z Kościołem katolickim i kreuje się na jego obrońcę. Z tego też powodu zaczął używać swego drugiego imienia - Marie, aby pokazać bliskość z wiarą katolicką28. Przy kreowaniu swego wizerunku jako idealnego przywódcy państwa mawiał, że ma niepowtarzalne predyspozycje i jest namaszczony do tego, by stać na czele Francji, gdyż jego nazwisko w dialekcie bretońskim oznacza „wódz”29.
11PJ. Marek, Błędy komunikacyjne w kampanii Lionela Jospina, fwr] Media masom wsy~ nemach demokratycznych, B. Oobek-Ostrowska (red,), Wrocław 2003, s. 160.
a Imiona Le Pena są nadane od imienia ojca i matki. Przez wiele lat lider FN ożywał tylko śnienia Jean. Dopiero jego pierwsza żona, Pirette, przekonała go, te ożywając imienia Marie, będzie „bardziej święty w oczach wyborców". Za: P. Gaudillac, „National Hebdo" styczeń 2002.