65749 PC110965

130 Aneta K iumcM

Jedną z wykorzystywanych prze/ u lego technik było wskazywanie na tzw, zdrowy rozsądek I porównywanie społeczeństwo ze światom przyrody. Zgodnie / lym głosik Ac ludzie, podobnie Juk zwierzęta, nie powinni mieszać się pomiędzy Innymi gatunkami (rasami) I musza bronić swego lerylorłum (Francja powinna być tylko dla Francuzów). „Wzywał także »b!ałych« Francuzów do posiada* nia większej liczby dzieci, gdyż »kolorowi« Francuzi mgła ich po dziesięcioro i wkrótce prawdziwa Francja będzie musiała skapitulować"¹⁰. Według Maryno Souchard, współautorki książki f,t> Pen, Słowa, przywódco Frontu Narodowego potrafi stworzyć u prostych ludzi wrażenie natychmiastowego pojmowania swoich argumentów¹¹, ale przede wszystkim potrą III „wsłuchać się" w problemy przeciętnego obywatela, dzięki czemu kreował swój wizerunek troskliwego, zaangażowanego i chętnego do szukania rozwiązań prowadzących do poprawy sy* tuacji.

Kolejnym Środkiem wykorzystywanym przez l.e Fenu w przekonywaniu do siebie społeczeństwa było odwoływanie się do powszechnie znanych haseł, takich juk: „Nic lękąjcle się" - kopiując znane hasło papieża, a także: „Miałem sen, żywiłem marzenie dla każdego z was (plagiat wypowiedzi Martina Lulhora Kinga), maluczkich, odrzuconych, młodych, ofiar systemu, za was, którym odma-wiąją głosu"¹*.

Ponadto w odróżnieniu od innych kandydatów nie stosował łagodzącej retoryki wyborczej i mówił to, o czym myśleli zwykli ludzie: „że emigranci są przyczyną przestępczości, żc napadają i kradną, że żyjąc z zasiłków korzystąją z pieniędzy porządnych obywateli”¹¹. Nazywając problemy w sposób jednoznaczny, okazał się przekonujący dla wyborców zmęczonych dotychczasową poprawnością polityczną elit.

I-o Pen potrafił doskonale wyciągać wnioski z sytuacji, w których się znąj-duje, i tuż po pierwszej turze wyborów (gdy wyborcy przestraszyli się, że prezydentem może zostać przedstawiciel skrajnej prawicy¹⁴) i rozpoczęciu musowych manifestacji przeciwko niemu złagodził ton swoich wypowiedzi. W obliczu codziennych protestów i munifcstucji „nntylcpenowakich", starał się uspokoić opinię publiczną. W swoich Wystąpieniach odcinał się od dotychczasowego programu skrąjncj prawicy, przedstawiając siebie jako kandydata .szanującego ideały demokracji i prawa człowieku. Podkreślał, że wybór jego osoby na prezydenta w żadnym przypadku nie będzie oznaczać przymusowego opuszczenia Francji przez obcokrajowców. Wprost przeciwnie, przypomina! i chwalił ich wkład w rozwój gospodarki i kultury Francji.

*° M, Ostrowski, Debiiio i mubmwrem, „Polityku", nr 19, II mąjn 2002. *' M. Souehard, K. Paucho. Lu Pen Dos inols, Parta 2001. o m. Ostrowski, op cli,

’* R. Prtc«, Ulsioiio /•Vu«cP. Poznań 2001, a. 176.

^M C. Vggou, ie choe /Hiuf In Prunce, „l.e Figaro", 22 kwietnia 2002.

131

Kreowanie wizerunku na przykładzie Jesn-Msrta U Pena

Na nieustanne zarzuty o ksenofobię odpowiadał, że nie jest ksenofobem, tyl* ko fomkolllcm, l że zwraca się tylko przeciw tym emigrantom, którzy popełnia' ją przestępstwu tub przebywają we Francji nielegalnie, Powtarzał, że chce jak najlepiej, aby nu pierwszym miej kuli bytu Francja i Francuzi". Nie może jednak lekceważyć, tuk juk obecne elity rządzące, 1'oklu, \‘t niekontrolowana migracja tworzy z przedmieść francuskich miast gettu muzułmanów, którzy odrzucają francuską kulturę i albo degenerują się w półprzcstępczy murgines, albo tworzą zamknięte islamskie gettu wrzące niechęcią do przybranej ojczyzny¹⁶.

Pomimo zdecydowanej krytyki Le Pena, stosowanej wobec kontrkandyda' tów i elit rządzących oraz wypowiedzi oskarżających imigrantów o wzrost prze* itępczońci i bezrobociu, liczne komenturze podkreślają skulcc/ną strategię jego kampanii, pozbuwioną akcentów prowokacyjnych, pokazującą nowe, bardziej cywilizowane oblicze lideru PN. Przyniosło to zamierzone efekty, gdyż według przeprowadzanych sondaży, począwszy od lipca 2001 r. do kwietnia 2002 r, po* parcie dla lideru skrajnej prawicy systematycznie wzrastało.

Tato, 4. Wzrost poparcia Ulu t-c Pcnn przed 1 turąwybof6w|

BVA

ZrOdlo. Oprecuwaiito wlania na ptnhlawic www.MMuiagc*i>fo«lifenUaU**2002.ft

Ośrodek badaniu opinii publicznej

6.1 a II tura wyborów - podobieństwa i różnice w strategii J.-M. Le Pena

Różnica pomiędzy pierwszą a drugą turą była ogromna, przede wszystkim ze względu na atmosferę, w której się odbywała. Jak już wspomniano, mimo opublikowania przed pierwszą turą sondaży przedwyborczych, pokazujących wzrost poparcia dla lidera Frontu Narodowego, nikt nie potraktował ich poważnie (z wyjątkiem sztabu Le Pena) i w związku z tym wyniki glosowania wywołały tzok. Okazało się, że to nio Jospin, ale kandydat Frontu Narodowego zmierzy się i durakiem, Do elektoratu dotarło, że ci, który głosowali na Le Pena, m.in. na znak niezadowoleniu / dotychczasowych rządów elit politycznych, doprowadzili do zagwarantowania mu miejsca w ostatecznej rozgrywce o fotel prezydencki. Zaczęto więc prowadzić negatywną kampanię przeciwko liderowi FN, aby nic* dopuścić do jego zwycięstwa.

” www.lallgaro. fr/articlaa.

** Na podstawie wypowiadał La Pena podczas ■potkania i wyborcami t dnia 22 kwietnia 2002 r. Tekst w zbiorach autorki.