71067 P6240332

mam

egzekucjonistów stal Mikołaj Sienicki, ale miano trybuna ludu szlacheckiego zyskał niebawem młody polityk, sekretarz królewski Jan Zamoyski

Stronnictwo magnackie nie było monolitem. Zaznaczyły się w nim podziały poftjo* i wyznaniowe. Elity litewskie z Radziwiłłami na czele dążyły do rozluźnienia związków z Polską. Wśród senatorów nie było nawet zgody w sprawie sposobu elekcji, część z opowiedziała się bowiem za elekcją mńtim. Nabrzmiewał konflikt między przywódca® możnowładztwa - prymasem Jakubem Uchańskim i marszałkiem wielkim koronnym ]®| Firlejem. Ten drugi był wyznawcą kalwinizmu i jako taki zyskał poparcie irmoróczej szlachty, zwłaszcza w Małopolsce, czemu sprzyjało to, że piastował też urząd wojewody krakowskiego.

Podczas śmiertelnej choroby Zygmunta Augusta zgromadzeni w Łowiczu senatorów z Wielkopolski uchwalili powierzenie Jakubowi Uchańskiemu władzy zastępcy króla, cni intemexa. Po śmierci króla na zjeździe w Kole potwierdzono to postanowienie, afe wprowadzenie go w życie nie było przesądzone. O autorytecie oponenta Uchańskiego,^ świadczy fakt, iż na zjazd, który zwołał do Knyszyna 24 sierpnia (gdzie wówczas znajdo^ się ciało zmarłego monarchy), szlachta przybyła tłumnie. Na kolejnym, w Kaskach pod Łowiczem, jeszcze w 1572 r., Jakub Uchański został pierwszym w Polsce interreiem. Ustanowienie tego urzędu i powierzenie go prymasowi Polski było precedensem, a jednocześnie stało się zwyczajową formą rządów zastępczych na czas bezkrólewia.

Na sejmikach ziemskich rozgorzała debata, czy elekcję należy poprzedzić jeszcze je&p walnym zjazdem szlachty, zwanym konwokacją, którego zadaniem byłoby ustalenie teram i reguł wyboru monarchy. Pomimo sprzeciwu części szlachty, która nie chdalaprzafiinać bezkrólewia, na początku stycznia 1573 r, w święto Trzech Króli, zwołano w Warszawie sq* konwokacyjny. Interesowi przekazano uprawnienia do zwoływania zjazdów i sejmów w okresie bezkrólewia, on też miał kierować przebiegiem elekcji i nominować kandydata

u^onac osobiście, a zat

gający najbliżej no gdyż nauka reformator ^opolskiej, której lat Kandydatem oboz

jodcfwisk dysydentów ^.Bartłomieja", Piotr

ten był częścią koi lokalnych konfederaci bezkrólewia. W ramac

postanowienia, min. c elekta praw i swobód zwoływanie pospolite ustalono na 5 kwietni Na zwołanych w i przynajmniej na cz postanowieniami z k legalności. Ostateczr w początkach kwieb sejm elekcyjny. W n; pośrodku pola dekę przez posłów reprez rozlokowała się obn

Kunsztowne noc