Znajomość zakresu i kierunku zmienności
genetycznej ma duże znaczenie dla praktyki I
• Przy zbiorze roślin dziko rosnących należy się liczyć nie tylko z dużą zmiennością osobniczą, ale i z występowaniem ras chemicznych względnie ekotypów, różniących się zawartością i jakością substancji czynnych
• Większość uprawianych gatunków to wciąż niewyrównane populacje, konieczna jest więc znajomość zakresu zmienności, jak i wartości populacji wyjściowej, która może mieć cechy określonego ekotypu czy rasy chemicznej
• Zmienność osobnicza, jak rćwnleż istnienie ras chemicznych czy ekotypów stwarza duże możliwości wyhodowania nowych odmian
Charakterystyka chemiczna trzech populacji cząbru
górskiego (wg Osińska, Węglarz 2001,) .kt.
zawartość olejku Intensywność zapachu
• Głównym czynnikiem zmian w zawartości substancji biologicznie czynnych w roślinie jest zmienność rozwojowa, a ich przebieg i charakter są typowe dla danego gatunku czy biotypu
• Czynniki środowiska mogą przyspieszać lub opóźniać przechodzenie kolejnych faz rozwojowych , nie są natomiast w stanie zmienić zależności, jaka zachodzi między cechami morfologicznymi z zawartością ciał czynnych w danym organie rośliny
Zawartość substancji czynnych w koszyczkach
, rumianku w zależności od terminu zbioru
;': v %
: I0'9-
:o,s
0,3
pocż kwilił
kwitr lenił
faza rozwojowa rośliny
koniec pełni przekwilanie kwitń.
Wpływ warunków świetlnych na jednostkową masę | |||||
Wpływ czynników klimatycznych |
rośliny oraz zawartość azulenu i olejku w krwawniku | ||||
na zawartość ciał czynnych jest | |||||
stosunkowo mało poznany |
ś | ||||
• Światło |
V 1 |
0,08 m | |||
> silnie różnicuje zawartość i skład olejku |
12 . |
ivl |
- , .. ssa , 0.07 P | ||
u roślin olejkowych |
10 |
m |
0.06 | ||
>wpływa dodatnio na zawartość |
8 |
i |
■ io.Ó5 • - | ||
glikozydów w roślinie |
■ n „ _ i | ||||
>zwiększa zawartość alkaloidów u |
i| I | ||||
niektórych roślin (rącznik, pokrzyk |
1 |
o.« | |||
wilcza jagoda) | |||||
Ż0Ci«*nio*><% źiCłftrióiW' | |||||
‘——-—-—i |