37920 PICT0044 (5)

S4_____<. »*«■—----, —, - ■ wwiwWB

Badanie rynku zaopatrzenia ma duże znaczenie dla przedsiębiorstwa. Zakupy tych dóbr stanowią znaczący składnik kosztów działalności, wpływają również na kształtowanie się majątku obrotowego przedsiębiorstwa (zapasy). Z kolei przeobrażenia w przedsiębiorstwach upraszczających procesy produkcyjne (lean production) zmuszają do zakupów kompletnych podzespołów na rynku zaopatrzenia. Podobnie strategia jakości, stawiająca określone wymagania w stosunku do dostawców, podkreśla rolę rynku zaopatrzenia. Nie bez znaczenia jest również potencjał innowacyjny kryjący się w nowych produktach, pojawiających się na rynku. Jego dobra znajomość umożliwia poprzez wybór kompetentnych dostawców osiągnięcie satysfakcji klientów. Ponadto badania rynku zaopatrzenia powinny dostarczyć informacji pozwalających uchronić firmę przed zbyt późnym rozpoznaniem ryzyka wiążącego się ze zmianami na rynkach zaopatrzeniowych.

3.3.2. Wpływ globalizacji na rynek zaopatrzenia

Globalizacja traktowana jest jako złożony proces, w którym rynki stają się coraz bardziej ze sobą powiązane, wzajemnie się warunkują i uzupełniają. Głównymi elementami globalizacji są przepływy międzynarodowe oraz dostępność do zasobów (surowce, materiały, technologia, siła robocza, źródła finansowania) i rynków zbytu [14]. Na całym świecie obserwuje się tendencje do globalizacji gospodarki, dlatego również logistyka musi sprostać zadaniom realizacji dostaw w warunkach ponadgranicznych. Rozwój logistyki globalnej wymaga wysokiego poziomu koordynacji pomiędzy menedżerami logistyki, marketingu a procesem zaopatrzenia i dystrybucji w przedsiębiorstwach [13]. Zachodzące zmiany wywierają wpływ na kształtowanie rynku zaopatrzeniowego. Do najważniejszych czynników można zaliczyć:

•    postępującą integrację państw Europy (rozszerzenie Unii Europejskiej) i ich otwarcie się na rynki azjatyckie,

•    umiędzynarodowienie gospodarek, które poprzez zwiększenie konkurencyjności na rynkach krajowych przyczyniają się do ich powiększania się,

•    łączenie się rynków, co prowadzi do aliansów dużych przedsiębiorstw, zajmujących ■ często wobec siebie konkurencyjne pozycje,

•    zmiany przepisów lub obowiązujących norm w procesie zakupów.

Umiejscowienie źródła zakupów w znacznym stopniu będzie zależeć od sytuacji

panującej na rynkach światowych. Powody do poszukiwania dostawców za granicą mogą być

następujące [7]:

•    korzystna cena materiałów i surowców mimo wyższych kosztów transportu i dodatkowych opłat związanych z cłem i podatkami importowymi,

•    wyższa jakość,

•    możliwość pozyskiwania materiałów i surowców tylko u dostawców zagranicznych z uwagi na ich brak w kraju,

•    zapewnienie ciągłości dostaw nawet w przypadku małych zamówień,

•    potrzeba kompensacji wymiany towarowej między państwami,

•    element strategii związanej z oddziałami zagranicznymi. Często firmy mające oddziały w innych państwach świadomie, z własnej inicjatywy lub w ramach umów zawartych w trakcie zakładania oddziałów wspierają gospodarkę państwa lub regionu przez import

Decyzje dotyczące źródeł nabycia towarów powinny być podejmowane po określeniu ryzyka i całkowitych kosztów nabycia.

Do problemów związanych bezpośrednio z zakupami należą:

Ryzyko i kurs walut

Mają podłoże trudne do przewidzenia, często związane z sytuacją polityczną. Kwestią sporną jest często preferencja dostawcy co do waluty, w jakiej chciałby otrzymać zapłatę za dostawę. Nagła zmiana kursów może prowadzić do zysków lub strat, w niektórych przypadkach nawet do upadku firmy.

Czas dostaw

Problemy wynikać mogą z opóźnień w dostawach oraz z nierzetelności w realizacji dostaw. Wpływ na to może mieć wiele zjawisk: mentalność narodów, klimat, konfrontacje między stronami.

Iloić

W logistyce międzynarodowej zakupy są problemem zamówionych ilości. Z powodu zapewnienia opłacalności sugeruje się zamawianie dużych ilości, co powoduje ponoszenie dodatkowych kosztów, tj. kosztów magazynowania, strat związanych z oprocentowaniem wydatkowanych środków pieniężnych, braku wymiany handlowej. W celu minimalizowania strat związanych z wahaniami kursów walut występuje tendencja do zamawiania mniejszych ilości.

Bariery importowe

Dla firm głównym problemem są przepisy i ograniczenia określające wprowadzenie danego wyrobu na rynek, którymi mogą być np.: generalny zakaz importu, minimalne i maksymalne ceny, ograniczenia dewizowe, lokalne ograniczenia, pnywileje dla krajowych producentów, formuły celne, ochrona konsumenta, polityka cen.

Region i związany z tym klimat

Na systemy logistyczne bezpośredni wpływ wywierają położenie geograficzne i klimat. Ryzyko związane z dostawami podnoszą także niewłaściwie funkcjonująca infrastruktura i uwarunkowania specyficzne dla danego regionu.

Przechodząc na poziom wykonawczy należy mieć świadomość, jak dalece stan przepisów prawnych może stymulować lub utrudniać realizację procesów logistycznych, w szczegół-