Peoriłi zachowań konsumenta
UK
i-►
1
V - użyteczność, Q - ilość dobra, UK - użyteczność krańcowa Rysunek 2.2. Użyteczność krańcowa
ry odszedł od badania użyteczności każdego dobra niezależnie od innych dóbr. Uwzględnił istnienie współzależności w użytkowaniu różnych dóbr i fakt ten uogólnił Oznacza to, że użyteczność łączna tych dóbr nie jest mechaniczną suma ich użyteczności, jest natomiast funkcją wielu zmiennych, którymi są ilości poszczególnych dóbr. Był to w zasadzie wstęp do teorii wyborów, jednakże I dge a orth nie pozbył się subiektywizmu w rozumieniu użyteczności.
Najbardziej rozwiniętą teorię preferencji i wyborów przedstawił Vilfredo Pareto, który dążył do zerwania z pojęciem użyteczności, a przede wszystkim do rezygnacji z jej mierzenia jako nierealnego, i jej ujęcia ilościowego, zastępując je ujęciem porządkowym. W tym ujęciu każda kombinacja dóbr odznacza się tylko pewnym wskaźnikiem pozwalającym stwierdzić, czy jest ona bardziej, czy mniej użyteczna od innej kombinacji. Krzywe obojętności wyznaczają kombinacje dóbr o jednakowych wskaźnikach, a jednostka stara się wybierać kombinacje o wyższym wskaźniku użyteczności. Tą drogą można określić pozycję równowagi, bez potrzeby uciekania się do sprzecznego z rzeczywistością postulatu mierzalności użyteczności12. Wątpliwe jest jednak to, czy w tym ujęciu osiągamy już obiektywizm.
12 A. Itodoly, Wstęp do badań, s. 52,