s i | |||
MUra w systemie angielskim |
Symbol |
Okreflenle w). polskim |
Wartoi< w jednostlcadH systemu m«trycuM>| |
Jednostki |
dfugoJd ---H | ||
Mi |
in |
ca) |
1 in - 2.54 cm |
(t |
stopa |
1 ft - 30.48 cm | |
yard |
yd |
jard |
1 yd ■ 0,9144 m | |
ode |
ml |
mla |
1 m - 1609 m |
Jednostki m |
asy (wagi) | ||
ounce |
oz |
uncja |
1 oz ».26.35 g |
poud |
ta |
funt |
11b = 0.4536 kg | |
quarter |
qu (ćwiartka) |
ćwierć cetnara |
1 qu ■ 12,7 kg | |
hmdredweight (Imperial hundredweight) |
cwt dong cwt) |
cetnar (długi cetnar) |
1 k>ng cwt ** 50.8 kg |
tan dong ton) |
tndongtn) |
duga toną |
1 kmg tn = 1016 kg |
Jednostki objętofd | |||
pfil |
i |
pint |
1 pi f 0,568 i |
quart |
Qt |
kwarta |
1 qt« 1.13651 |
galon (Imperial galon) |
Impgal |
galon angielski |
11mp gal = 4.5461 |
bushel (Imperial busheO |
Impbu |
busze! angielski |
11mp bu • 36.351 |
Ikbela 3. Amerykańskie Jednostki miary | |||
I Miara w systemie amerykańskim |
Symbol |
Określenie w j. polskim |
Wartość w jednostkach systemu metrycznego |
Jednostki masy (wagi) | |||
ouance |
oz |
uncja |
1 oz - 28.35 g |
pond |
ta |
funt |
11b - 0,4536 kg |
quarter |
qu |
ćwierć cetnara (ćwiartka) |
1 qu - 11.34 kg |
hundredweight (US hundredweighl) |
cwt (sh o«0 |
cetnar krótki |
1 Sh cwt - 45.36 kg |
j ton (short ton) |
tn (sh In) |
krótka tona |
i Sh tn ■ 907.2 kg |
Jednostki |
obfctoid | ||
pint |
i Ot - 0.473 I | ||
kwarta |
1 ql ■ 0,9461 | ||
galon (US galion) IgaJ(USgai) |
galon amerykański |
f gd- 3.7851 | |
butUSbu) |
busze) amerykański |
1*»» 35.2I |
'■ metryczny, chociaż duże znaczenie ma system miar angielskich i amerykańskich (system anglosaski). System anglosaski różni się od systemu metrycznego tym. że jednostki wtórne nie stanowią dziesiętnych wielokrotności jednostek podstawowych. Angielskie jednostki miary przedstawiono w tabeli 4.. a amerykańskie - w tabeli 5.
Pod koniec 1995 r. rozszerzono w Wielkiej Brytanii obowiązek powszechnego korzystania /. metrycznych jednostek miar. od 2000 r. obowiązuje tam wyłącznie metryczny system miar. Amerykańskie jednostki długości są identyczne z angielskimi. Różnica w jednostkach wagi wynika z tego. że amerykańskie jednostki są dopasowane częściowo do systemu metrycznego, gdyż w systemie angielskim:
I Ib = 0.4536 kg;
I qu - 28 Ibs = 12.7 kg;
1 cwt = 112 Ibs = 50,8 kg;
I tn = 2240 Ibs = 1016 kg; natomiast w systemie amerykańskim:
I Ib - 0.4536 kg:
I qu = 25 Ibs • 11.34 kg:
I cwt = 100 Ibs = 45.36 kg:
I tn > 2000 Ibs = 907.2 kg.
Symbol ..lb** (1. m. - Ibs) dla funta wywodzi się z łacińskiego wyrazu „libra”. co oznacza funt.
Oprócz jednostek podanych w tabelach 4. i 5„ można wymienić jeszcze następujące:
• troy uncja (ang. tray ounce) = 31.1035 g. stosowana jako jednostka wagi metali szlachetnych;
• karat (ang. carat) - 0.2055 g. będący jednostką wagi kamieni szlachetnych;
• baryłka (ang. barrel) = 4.5 bu&zli = 36 galonów ang. = 16355 I;
• buszeI mąki ■ 196 Ibs ■ 88.9 kg;
• buszel pszenicy ■ 60 Ibs ■ 27,2 kg;
• buszel żyta lub kukurydzy ■ 56 Ibs = 25.4 kg;
• buszel jęczmienia = 48 Ibs ■ 21.77 kg.
Są zwyczaje dopuszczające odchylenia między ilością podaną w kontrakcie a rzeczywistością. Odchylenia tc (tolerancja) są powodowane przede wszystkim tym. że towar w czasie długiego transportu zmienia swój ciężar, np. wskutek higroskopijności lub zmian fizyczno-chemicznych. Zmianom takim podlega bawełna, skóra, zboże, wełna i inne towary. Niekiedy są dopuszczalne odchylenia ilościowe w celu pełnego wykorzystania ładowności statku, czyli uniknięcia martwego frachtu (ang. dead fretgkn. Dopuszczalne odchylenia ilościowe można określić przez zamieszczenie przed podaną ilością słowa tCirca" lub skrótu „ca”, oznaczającego około. Dotyczy to głównie lewarów masowych, np. zboża. kawy. rud metali, bawełny, odchylenie w ilości może najeżę łcicj mieścić się w granicach od 5 do 10%. Problemem jest. po jakiej cenie ma być policzona nadwyżka w ramach tych odchyleń, jeśli tego nie podano w kontrakcie. Zwyczajowo przyjmuje się. żenad wyżka ta powinna być policzona po cenie obowiązującej w dniu wysypki (cena dnia), jeżeli jednak ta cena jest wyższa od uzgodnioocj w kontrakcie, to należy telefonicznie. teleksem lub w inny sposób uzgodnić cenę z kupującym. Odchyleń od ilości mc stonuje się dla towarów inwestycyjnych i konsumpcyjnych trwałego użytku (samochody, lodówki, telewizory itp.).