234 ŚREDNIOWIECZNA FIESN RELIGIJNA POLSKA
Z przykazania dziesiątego:
Żony nie pożędaj bliźniego,
Dziewki, wdowy ani męża,
80 Boj się piekielnego węża.
Jinnej drogi do Boga nie masz,
Pełni Boże przykazanie.
Jezu Kryste, Panie miły,
Daj, abych<my> z tobą zawżdy byli.
YI.4 MAMY WSZYĆCY K TEMU SIĘ DZIŚ BRAĆ
Jest to drugi utwór pochodzący z tzw. Pieśni Sandomierzanina pochodzących z XV w. (por. 1.5). A. Bruckner (.Literatura religijna w Polsce średniowiecznej, t. I, s. 213) sugeruje, iż pieśń winna się nazywać „o gniewie Pańskim”; ponadto Druga Pieśń Sandomierzanina, podobnie jak Pierwsza: Mękę Bożą wspominajmy (1.5) stanowi wierszowany przykład (exemplum) kaznodziejski.
Zabytek wydał w pisowni oryginalnej W. A. Maciejowski z nieistniejącego dziś rękopisu (Piśmiennictwo polskie, t. III: Dodatki, s. 134—141). Ostatni wydawca pieśni, S. Wierczyński (,Średniowieczna poezja polska świecka, Bibl. Nar., S. I, nr 60, Wrocław 1952, s. 54—57), zalicza ją do grupy tekstów poza-religijnych.
Mamy wszyćcy k temu się dziś brać,
Byśmy mogli łaskę u Boga zyskać.
Baczy ją nam, miły Chryste, dać,
' O twej miłości daj śpiewać,
5 Twego gniewu nie daj dalej poznać.
Ten twój gniew wszyćko stworzenie Od dawnych lat i jeszcze ninie Poznało ji, Chryste miły,
Ale więcej krześcijani,
10 Którzy ciebie wiele rożnie wali:
Już głodem, już częstym morem,
Już drapiestwem, już udręczenim,
Na ostatku krwie rozlanim.
Nie karz, Boże, potępienim,
15 Zmiłuj się nad twym stworzenim.
A wszakośmy twoje stworzenie,
Twoje działo i twe odkupienie,
Nie daj nas na pośmiewanie,
Ale daj nam naprawienie,
20 A twej łaski otrzymanie.
Słusznie, Chryste, na nas się gniewasz,
W gniewie twojem nas grzesznych, ludzi znasz, W pogańską nas rękę dawasz,
Dla grzechów naszych nic nie dbasz,
25 W stałej wierze nas doświadczasz.
Wylej twój gniew już na Tatary,
Turki, Wołochy i pogany,
Którzy na twą dobroć nic nie dbają,
Chwaty twojej nie znają,
30 W naszej się krwi omywają.
Dawnoć Pan Bog złe ludzi karze,
Nieczyste, pyszne i kos tarze;
Które najdzie w wątłej wierze,
Tyć przed czasem z świata zbierze;
35 Bzadki przydzie k swojej mierze.
VI.4 MAMY WSZYÓCY K TEMU...
w. 12 drapiestwo— łupiestwo, zdzierstwo. w. 17 działo — dzieło, w. 34 tyć — tych.