78849 LastScan28 (2)

Rys. 2.30. Łańcuch zależności pokarmowych z uwzględnieniem wzrostu zawartości DDT W Organizmach    (wg W. KiJlennann Landschaftsdkologische und..., 1974)

Trwałość pestycydów w glebie zależy od struktury, rodzaju, odczynu pH oraz ilości mikroorganizmów w glebie. Insektycydem najczęściej do niedawna stosowanym był DDT; w ciągu 25 lat wykorzystano ok. 1,5 min ton tego środka i jest on obecny wszędzie na kuli ziemskiej. Dużą wadą DDT jest właściwość kumulowania się w organizmach, w szczególności będących ostatnimi ogniwami w szeregach troficznych (iys. 2.30) oraz duża odporność na rozkład. Do organizmu człowieka DDT przenika nie tylko z pokarmem zwierzęcym, ale także z roślinnym. Wieloletnie stosowanie DDT uodporniło szereg owadów na jego działanie (np. stonkę ziemniaczaną), a spowodowało wyniszczenie ich naturalnych wrogów.

Obecnie wycofuje się z produkcji i użycia pestycydy o różnorodnej szkodliwości i długich okresach trwałości na rzecz preparatów działających wybiórczo i rozkładających się względnie szybko. Mechanizmy ich rozprzestrzeniania się i przemieszczania w biocenozach pozostają jednak niezmienione, a jedynie czas ich zalegania w organizmach jest ograniczony trwałością preparatu, skumulowane zaś w kolejnych ogniwach łańcuchów pokarmowych nie mają tak wysokich stężeń.

Stosowanie pestycydów w produkcji rolnej stało się koniecznością, natomiast sposoby złagodzenia lub zneutralizowania ich toksycznego działania na środowisko nie zostały dotychczas do końca rozwiązane. Wybiórczość działania preparatów jest także nadal sprawą problematyczną.

c) Gnojowica to odchody zwierzęce zmieszane z wodą. Jest to produkt poWsIający^podcżaTTprzemysłowej hodowli zwierząt metodą bezściół-kową. Gnojowica może być wykorzystywana jako naturalny nawóz organiczny, możliwy jest też przerób gnojowicy na biogaz. Stosowana w nawożeniu w sposób racjonalny może przyczyniać się do wzrostu plonów.

147