590 | Roidzul 39 V A
2. Jeżeli ciśnienie cząstkowe C02 jest podwyższone, a pH ma wartość prawidłową, to nerki mają dostatecznie dużo czasu na skompensowanie tej kwasicy przez zatrzyma, nie HC(y. Proces taki przebiega wolno; tzn. że Pco2 musi być podwyższone przez kilka dni, aby nastąpiła kompensacja nerkowa (punkt Aj).
3. Organizm zazwyczaj nie kompensuje w pełni stanu kwasicy oddechowej.
B. | Zasadowica oddechowa (punkt B). Tym razem zaburzenie występuje takie w układzie oddechowym, a kompensacja następuje również na skutek procesów metabolicznych,
1. Nerki kompensują zasadowicę wydalając HC03~, dzięki czemu [HC03']/S • PcOj zostaje przywrócony do normy (20:1), Proces kompensacji ujawnia się po 2-3 dniach (punkt B,).
2. Organizm może wyrównać w pełni jedynie ten rodzaj zaburzenia równowagi kwaso-wo-zasadowej; [HC03*]/S • Pco2 oraz pH wracają do normy (punkt B2).
| C. | Kwasica metaboliczna (punkt C). Tym razem głównym zaburzeniem jest niskie [HC03] lub ujemna wartość nadmiaru zasad (BE), a kompensacja następuje przez płuca.
1. Dzięki hiperwentylacji zostaje obniżone Pco2, tak że [HC03']/S - Pco2 wraca do proporcji 20:1 (norma, punkt C,).
2. Kompensacja następuje szybko. Jeżeli jednak kwasica metaboliczna jest ciężka, to płuca mogą nie być dostatecznie sprawne w usuwaniu C02 i kompensacja może być niepełna.
D.{ Zasadowica metaboliczna (punkt D). Tym razem głównym zaburzeniem jest zbyt wysokie 1HC03'), a kompensacja następuje przez płuca.
1. Dzięki hipowentylacji zostaje podwyższone Pco2, tak że |HC03']/S • Pco2 wraca do proporcji 20:1 (norma, punkt D,).
2. Organizm zazwyczaj nie jest w stanie wyrównać w pełni zasadowicy metabolicznej.
A.j Kwasica metaboliczna
1. Nieskompensowana kwasica metaboliczna charakteryzuje się niskim pH, małą zawartością C02 i prawidłowym ciśnieniem cząstkowym C02.
2. Jeżeli kwasica metaboliczna zostanie skompensowana przez alkalozę oddechową, to pH wykazuje tendencję do powrotu do normy, ale zawartość C02 i jego ciśnienie
Mechanizmy kompensacyjne pierwotnych.
591
Zasadowica metaboliczna
1. Nieskompensowana zasadowica metaboliczna charakteryzuje się wysokim pH, dużą zawartością C02 i prawidłowym ciśnieniem cząstkowym C02.
2. Jeżeli zasadowica metaboliczna zostanie skompensowana przez kwasicę oddechową, to pH wykazuje tendencję do powrotu do normy, ale zawartość C02 i jego ciśnienie cząstkowe są zwiększone.
rcTj Kwasica oddechowa
1. Nieskompensowana kwasica oddechowa charakteryzuje się niskim pH, dużą zawartością C02 i wysokim ciśnieniem cząstkowym COr
2. Jeżeli kwasica oddechowa zostanie skompensowana przez alkalozę metaboliczną, to pH wykazuje tendencję do powrotu do normy, ale zawartość C02 wzrasta, a jego ciśnienie cząstkowe się nie zmienia.
pj| Zasadowica oddechowa
1. Nieskompensowana zasadowica oddechowa charakteryzuje się wysokim pH, małą zawartością C02 i niskim ciśnieniem cząstkowym C02.
2. Jeżeli zasadowica oddechowa zostanie skompensowana przez kwasicę metaboliczną, to pH wykazuje tendencję do powrotu do normy, ale zawartość C02 się zmniejsza, a jego ciśnienie cząstkowe pozostaje nie zmienione.
Dlaczego proste zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej przypominają zaburzenia mieszane?
W celu podkreślenia konieczności wnikliwej analizy odpowiedzi kompensacyjnej rozwalmy przypadek z parametrami równowagi kwasowo-zasadowej sugerującymi zaburzenie mieszane. Z wywiadu i badania lekarskiego nie wynika ketokwasica cukrzycowa, natomiast analiza gazometryczna wykazuje |HC03'] równe 12 mEq/l i Pco2 33 mm Hg. Zgodnie z równaniem Hendersona te wartości oznaczają [H‘J równe:
oraz pH równe:
pH = 9 - log [H*]
= 9 - 1,82 = 7,18.