83489 Zasady Wykładni Prawa L Morawski)2

3 * * Zasady wykładni prawa « » *

valeat quam pereat, która wymaga takiej wykładni przepisów, aby zapewnić ich skuteczność. Nie wolno zatem tak interpretować traktatów, aby pewne ich postanowienia okazały się bezskuteczne. Wspomniana formuła stanowi jedną z interpretacji zasady efektywności (effet utile) według której należy nadawać taką interpretację postanowieniom traktatu, która sprzyja ich jak najpełniejszej realizacji³³.

Jeśli chodzi o wykładnię przepisów kompetencyjnych ważne znaczenie odgrywa reguła implikowanych kompetencji (implied powers). Wedle tej reguły, jeśli traktat, statut, czy inna norma międzynarodowa nakłada na określone państwo, organizację międzynarodową obowiązek realizacji określonych celów, czy zadań, to tym samym przyjmuje się, że mają one w tym zakresie kompetencję, nawet wtedy gdy traktat lub inna norma jej bezpośrednio nie wymienia. Opierając się na tej regule Zgromadzenie Ogólne uznało, że jest upoważnione do powołania sądu administracyjnego, który rozstrzygałby spory między ONZ i jej pracownikami³⁴. Reguła implikowanych kompetencji zdaje się być sprzeczna z mocno akcentowaną w naszej praktyce dyrektywą zakazu domniemywania kompetencji oraz zakazu wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych. Niektórzy autorzy mówią też odpowiednio o regule implikowanych praw (implied ńghts) i implikowanych norm (implied rules)^:K.

Jeśli chodzi o zasady stosowania wykładni rozszerzającej i zwężającej, to podobnie jak w prawie wewnętrznym przyjmuje się restrykcyjną interpretację zobowiązań i możliwość rozszerzającej wykładni uprawnień i wolności. Uzasadnieniem pierwszej z tych reguł jest przede wszystkim zasada suwerenności państw³⁶. W prawie międzynarodowym stosowane są również klasyczne metody wykładni sensu largo, takie jak analogia, a con-łrańo, czy reguły kolizyjne, chociaż zakres zastosowania niektórych z nich, na przykład analogii, jest przedmiotem wielu kontrowersji.

Artykuł 32 konwencji wiedeńskiej zatytułowany „Uzupełniające środki interpretacji” odnosi się do tego, co w tej pracy nazwaliśmy materiałami interpretacyjnymi, a więc materiałami w oparciu o które ustala się treść

³³    W. Bemhardt, op. cit., s. 1420; A. Rest, op. eit., s. 45; D. J. Bederman, op. cit., s. 199; C. Buck, op. cit., s. 86; S. M. Grundmann, op. cit., s. 103; M. Katduński, op. cit.

³⁴    IGI Reports 1954, UN Adminisrrarive Tribunal, s. 57 - cyt. Za S. M. Grundmann, op. cii., s. 115.

³⁵    S. M. Grundmann, op. cit., s. 112; A. Rest, op. cit., s. 51.

³⁶    C. Buck, op. cit., s. 83.

m * m 292 ■ *