85872 skanuj0061 (30)

64

MIKOŁAJ MADUROWICZ

1. T\irysta teoretyczny

Przybywając do każdego nowego miasta, podróżny odnajduje własną przeszłość, o której posiadaniu już nie pamiętał: obcość tego, czym już nie jesteś lub czego nie posiadasz, oczekuje cię przy przejściu przez miejsca obce i nigdy nie wzięte w posiadanie.

Italo Calvino

Nie wszyscy odwiedzający miasto mogą być zakwalifikowani jako turyści, tak jak nie każdą motywację czy zachowanie turysty nazywać trzeba turystycznymi ex definitione. Warto zastanowić się wobec tego, kogo należy uznać za turystę miejskiego.

®1.1. Motywy i zachowania miejskiego turysty

Złożoność motywów turystycznych stanowi dosyć często wyzwanie i przedmiot zainteresowania teoretyków, praktyków uwagę zaś absoruje efektywność instrumentów marketingowych (wypływających z / wpływających na wielość tych motywów). Zwykły turysta przeważnie nie zastanawia się, w którym momencie większą satysfakcję czerpie z udogodnień infrastrukturalnych bądź zaplecza usługowego (ang. secondaty elements, conditional elements - zob. Jansen-Verbe-ke 1992) niż z faktu przebywania w słynnym historycznym mieście. Tak samo zdaje się mu obojętnym to, czyjego decyzja, związana z przemieszczaniem się z miejsca stałego zamieszkania do innego miejsca godnego uwagi, była wypadkową jego systemu wartości i dotychczasowych wyobrażeń. Dla badacza jednakże zarówno stereotypowe, jak i niekonwencjonalne potrzeby turystyczne i formy ich realizacji, motywy podróży i wyboru miejsc przeznaczenia, zachowania turystów - zdradzają osobowość konkretnej jednostki, jej predyspozycje i kompetencje, jak również wiele mówią o kondycji miejsc odwiedzanych (stąd też wyróżniamy wymiary produktu turystycznego - zob. Kaczmarek i in. 2005).

Jeśli takim miejscem okaże się miasto, to wśród ogólnych motywów wyjazdów turystycznych zaproponowanych przez K. Przecławskiego (1979), na płaszczyźnie miejskiej szczególnie istotne będą cztery: pragnienie udania się do określonego miejsca (motyw poznawczy), pragnienie pozostawania w zgodzie ze stereotypami społecznymi i modą (motyw społeczny), zaspokojenie potrzeb emocjonalnych i estetycznych (motyw psychologiczny), uprawianie tury-