364 Rozdział 10
Usługa hotelarska świadczona na rzecz danego gościa hotelowego powinna odznaczać się odpowiednią jakością. Jednym ze skutków braku należytej jakości usługi hotelarskiej jest możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, opartych na art. 471 k.c. O takiej odpowiedzialności można mówić w razie braku zarezerwowanego pokoju hotelowego w sytuacji, gdy zakład hotelarski nie jest w stanie zaproponować pokoju równorzędnego lub o wyższym standardzie za tę samą cenę i gość jest zmuszony skorzystać z noclegu w pokoju kilkuosobow ym albo w ogóle zrezygnować z zamieszkania w danym obiekcie hotelarskim. Zdarza się to nieraz w sezonie wakacyjnym z powodu przyjęcia nadmiernej liczby rezerwacji, przekraczającej liczbę miejsc noclegowych, co określa się jako tzw. overbooking.
Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu nienależytego wykonania umowy hotelowej jest możliwe również w wypadku niespełnienia przez obiekt hotelarski wymagań co do wyposażenia (np. brak ogrzewania lub ciepłej wody), kwalifikacji personelu (np. brak znajomości chociaż jednego języka obcego przez osobę zatrudnioną w recepcji i trudności w porozumieniu się co do zaspokojenia potrzeb zgłaszanych przez zagranicznego gościa hotelowego) oraz zakresu świadczonych usług (np. brak obsługi bagażowej, czy brak możliwości skorzystania z przechowalni bagażu), ustalonych przez rozporządzenie z 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie. Warunkiem dochodzenia omawianych roszczeń kontraktowych jest wykazanie przez gościa hotelowego poniesienia szkody z powodu niewykonanie lub nienależytego wykonania usługi hotelarskiej (np. spóźnienie się na pociąg z powodu niezrealizowania zamówionej usługi budzenia). Także w razie stwierdzonych wad pokoju hotelowego (np. długotrwałych hałasów za ścianą spowodowanych remontem sąsiedniego pokoju) gość hotelowy może dochodzić roszczeń kontraktowych i domagać się obniżenia ceny za taki pokój.
Delikatny i wbrew pozorom niełatwy problem stanowi ocena z punktu widzenia prawnego stwierdzenia przez gościa hotelowego występowania w wynajętym przezeń pokoju karaluchów, mrówek, myszy lub innych zwierząt. Zwierzęta bowiem w świetle ustaleń ustawy o ochronie zwierząt z 1997 r. są istotami żyjącymi, zdolnymi do odczuwania cierpienia i wskazana ustawa generalnie nakazuje zapewnienie zwierzętom poszanowania, ochrony i opieki. Z reguły zwierzęta spotykane w pokojach hotelowych nie stanowią zagrożenia dla życia ludzkiego. Zdrowie gości hotelowych jest wtedy narażone na szwank jedynie w minimalnym stopniu. Jednak pobyt w takim pokoju hotelowym z dodatkowymi, nieproszonymi współmieszkańcami, których ktoś sobie nie życzy, czy których wręcz boi się, stwarza co najmniej dyskomfort psychiczny, a w pewnych okolicznościach może powodować nawet duży stres. Dla osoby bojącej się panicznie np. myszy może to być sytuacja wręcz nie do wytrzymania.
W takiej sytuacji dążenie do należytego wykonania zobowiązania powstałego z zawartej umowy hotelowej powinno wiązać się w pierwszej kolejności z zamianą pokoju hotelowego na inny, pozbawiony tego rodzaju nieproszonych „gości”. Jeśli to nie byłoby możliwe, przedsiębiorca hotelarski powinien podjąć natychmiastowe działania zmierzające do ich usunięcia z jednoczesnym zaproponowaniem stosownego obniżenia ceny pokoju hotelowego. Tylko takie postępowanie może uchronić przedsiębiorcę hotelarskiego od utraty niezbędnego zaufania w oczach klienta, natychmiastowego odstąpienia przezeń od zawartej umowy hotelowej i ewentualnego zgłoszenia roszczeń odszkodowawczych przez gościa hotelowego. Tego rodzaju roszczenia wydają się dosyć oczywiste, ale niełatwe w dochodzeniu z racji trudności dowodowych z wykazaniem wysokości poniesionej szkody, jak również samego faktu występowania w pokoju hotelowym określonych, niepożądanych zwierząt.
Przedsiębiorca hotelarski ponosi odpowiedzialność kontraktową także za niewykonanie lub nienależyte wykonanie dodatkowych usług, które zobowiązał się spełnić na podstawie takich umów, jak zwłaszcza umowa przechowania, umowa najmu, umowa użyczenia, umowa o dzieło, umowa zlecenia i umowa o świadczenie usług nieuregulowanych odrębnymi przepisami. Zakres tej odpowiedzialności odszkodowawczej jest przedstawiony w odpowiednich punktach rozdziału 9 podręcznika.
Odpowiedzialność kontraktowa gościa hotelowego występuje w sytuacji, gdy nie wywiązuje się on ze swoich obowiązków wobec przedsiębiorcy hotelarskiego i nie uiszcza należności za dostarczone mieszkanie, utrzymanie i usługi dodatkowe lub odmawia zwrotu wydatków, które przedsiębiorca ten poniósł na rzecz danego gościa. Chodzi tutaj o roszczenia przedsiębiorcy hotelarskiego wynikające z tytułu zawarcia umowy hotelowej oraz innych umów związanych z pobytem gościa w hotelu lub innym obiekcie hotelarskim. Są to należności za pokój, posiłki, korzystanie z mi ni-barku w pokoju hotelowym, rozmowy telefoniczne, połączenia faksowe, pranie lub czyszczenie odzieży, najem samochodu lub łódki itp. Należności te obejmują także opłaty za płatne programy telewizyjne. Zgodnie z art. 850 k.c. dla zabezpieczenia tych należności przysługuje utrzymującemu hotel lub podobny zakład ustawowe prawo zastawu na rzeczach wniesionych przez gościa hotelowego. Oznacza to odpowiednie stosowanie przepisów kodeksowych o zastawie na rzeczach ruchomych. Przepisy te