87373 Zdjęcie1435

ityczne" i „sceptyczne" diagnozy sytuacji^łl. 0 alternatywie zaś jest mowa dlatego, że — zdaniem Koppela — u Marksa mamy do czynie* nia z analizą teoretyczną stanowiącą krok do praktycznych przekształceń ładu społecznego, a u Simmła — z wieloma analizami, które można mnożyć, wcale nie sięgając do praktyki społecznej. Marks dostrzegał w analizie i w irzekształceniach stosunków produkcji klucz to rewolucyjnej, racjonalnej przebudowy spo-izeństwa. Simmel miał jakoby sięgać głębiej

Br*

nlądza krytykował Simmln *a to,

Jego dziele nic ma —    . -r

występowałaby Jut - 1 to w bardifi] T^| zyjn.J postaci — u Marta*. R**J* _n1bo; także, iź skupianie uwagi na f “ ”l jL licznego charakteru pieniądza i    ^

funkcji, jaką pieniądz pełni w bUteJ wolności, odsuwa od autora obowiąę^ omówienia „konkretnych proceaów ekonomię nych gospodarki pieniężnej, których autor ali nie rozumie, albo nie chce omawiać"^1J. Z dr gicj strony, inny recenzent. S. P. Altman, d

Iwn Hrinln niw ma tnl jednej Py»* i. ,

iieczne przesłanki wszelkiego działania pod-kiotu en generał. Takie przeciwstawienie farksa i Simmla jest w gruncie rzeczy porów-|aniem marksowskiego programu społecznej wolucji z simmlowskim programem teorio-znawczego postępu w zakresie wyzwalania ę przez podmiot poznający spod nieodpowied-ich, historycznie zmiennych kategorii myślo-ch.

j Na zakończenie tych uwag o metodologicz-'ch założeniach socjologii Simmla wspomni-y jeszcze o znaczeniu pojęcia dystansu i roli, ką pełni w jego myśli przestrzeń. Na zagad-enie to zwracali uwagę ci badacze, którzy uważając zbieżności między koncepcjami rgsona i autora Filozofii pieniądza (zbieżności te dotyczyły podobnej „procesualistycznej" oncepcji świata i tycia, podobnego rozumienia

Istrzcgal w omawianym dziele klucz do 3 P⁰*®"®⁶ °8⁶¹ⁿ,^{e re}8^uJy. ^turowe, których logii Simmla i wskazywał — co prawda on! I|^,rzes^^rze8^a uwikłany w siec rozmaitych prak-niczając się do analiz ekonomicznych -SB* Podmiotz nacisk kładzie się jednak na ko-trafnośe modelu zachowań opartego na u cepcji interakcji, która najpełniejszy w_v°r znajduje wlaśme w gospodarce pieniężnej O interpretacjach podejmujących problj stosunku Simmla do marksizmu wspomni! warto w związku z pewnym zabiegiem,I^-

^stos^y- Polegającym nawy' korzystywamu metodologicznych założeń Sim¹ mla dla przeciwstawienia go Marksowi A. Koppel, inny recenzent Fitozo/ii pieniądza pjsał mianowicie, że o ile badanie społecm stwa prowadzić ma m. in. do poznania wzgfl ności poszczególnych obrazów świata otrzymy wanych w ramach rozmaitych praktyk społe nych odpowiednich grup czy klas, to jest alternatywa w stosunku do myśli Marksa, al wiem w miejsce takiego rozpoznania sytuacj społecznej, które daje początek ideologii wy Zwolenia jednej z antagonistycznych klas, „ _{Tamie s} 99 Artykuł a. Koppela FUr md wieder otrzymujemy „relatywistyczne”, „obiektywy _MflrIi prolegomena tu thwr Oograpłu* ukazał ii* ^ ^ł    |_w i0Q5 r. Koppel podkreślił, ie Simmel próbuje do

» Recenzja C. Schmidtai SlmmeU

^{GmB Simm}f

Stuttgart WWi». 17* m p, t Schnabeł: Jw.

starczyć narzędzi nauce, której grozi zalew nleupo-ądkowanych danych i ie w Filozofii pieniądza pró-ijc całość zjawisk społecznych zredukować do skut-j_w panowanie gospodarki pieniężnej, którą ujmuje tko następstwo Ł Jeden t przejawów iwoUtoścl roz->)u kultury.

26

27