87480 P1010355

------- Aneta Górnicka-Boratyńska

PRZYPISY

______¹    ,.    y ⁿⁱ pitykhd wydana w 1977 roku książka Karę Millet Stmal Połitics, która w części

histoiycznolicerackiej zawiera eseje na temat twórczości D.H. Lawrencca, Henry ego Millera, Normana M*'lera i Jeana Genera. Autorka analizuje zawarte w ich tekstach obrazy kobiet w kontekście relacji władzy i struktury patriarchatu

W Zakopanem, gdzie Choromański osiadł, by leczyć gruźlicę kości, potna) w tym czasie wiele znakomitości epoki, m.in Karola Szymanowskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Kazimierza Wierzyńskiego, Tadeusza Dolęgę-Mostowicza, Tadeusza Brezę, Witolda Gombrowicza i Henryka Worcella. Nb. o przyjaźni z Worcellem krążyły liczne plotki, według których rzeczywistym autorem Zaklętych rmćrm był Choromański, a obu tych pisarzy łączyło coś więcej niż przyjaźń.

Choromański nie był podobno również w życiu prywatnym monogamistą - .Były nic nieznaczące epizody, były również historie, które trwały czas dłuższy. Nie mogłam żądać od literata, człowieka, którego twórczość wiąże się z bujną wyobraźnią, aby zachowywał się w prywatnym życiu inaczej* - wyznaje żona (z niedrukowanych pamiętników Ruth. Cyt. za: M. Sołtysik, Suiadomość to kanim. Kartki X życia Michała Choromańskiego, Poznań 1989, s. 238.

ś 1964- Warianty, 1966- Dygresje na temat kaloszy, 1967- Schodami w girę, schodami w dół, 1968 - Makamha. etyli drztwo gadające oraz W rzecz wstąpić, 1969 - Słowacki wysp tropikalnych, 1970 -Koiły Botbootmwsku. Różowe krowy i start scanadalie. 1971 - Głownictwo, moglitwa i praktykant oraz pośmiertnie (zmarł w 1972 roku) 1974 - Miłosny atłas anatomiczny i 1976 - Mtmnary, wspomnienia drukowane od 1964 w .Przekroju".

I. Fik, Literatura Cboromaniaków, w: tegoż, Wybór pism krytycznych, Warszawa 1961.

4 S. Wysłouch, Czytelnik w pole wyprowadzony, czyli o prozie Michała Choromańskiego, w: Materiały XIV Konferencji Teoretycznoliterackiej, maszynopis 1264/5 (własność IBL PAN).

H. Kirchner, Diabli wiedzą co, czyli Choromański, „Teksty" 1973 nr 4.

⁸ A. Konkowski, Michał Choromański, Warszawa 1980, s. 91.

Ibidem, s. 151.

¹⁰    Sołtysik (,Świadomość to kamień. Kartki z życia Michała Choromańskiego) w kilku miejscach broni pisarza przed zarzutem mizoginizmu, np. nie rozumie, dlaczego Kasprowiczowi nie okazała się wspaniałomyślna i nie wybaczyła pisarzowi postaci Dragini.

¹¹    M. Głowiński, Powieść i prawda, w: tegoż. Gry powieściowe. Warszawa 1973, s. 32.

¹²    E. Badinter, XY Tożsamość mężczyzny, przeł. G. Przewłocki, Warszawa 1993, s. 113.

*3 Ibidem, s. 115

M. Podraza-Kwiatkowska, Salome i Androgyne, w: tejże, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski. Teoria i praktyka, Kraków 1975, s. 368-369.

Mam tu na myśli kampanię prowadzoną przez Boya i środowisko publicystów „Wiadomości Literackich" i dodatku do nich „Zycie Świadome” na rzecz świadomego macierzyństwa, dopuszczenia legalności aborcji z tzw. przyczyn społecznych, zniesienia reglamentacji prostytucji, Ligi Reformy Obyczajów etc. Jest co jednocześnie okres rozkwitu literatury kobiecej, mimo często niechętnych dla niej głosów krytyki.

M. Sołtysik, Świadomość..., op. cic., s. 8.

A. Konkowski, Michał Choromański, op. cic., s. 129.

M. Choromański, Zazdrość i medycyna, Kraków 1994, s. 83.

O Weininger, Płeć i charakter, przeł. O- Ortwin, Wmium 1994, f. 144 M Choromański, Zazdrość..op.cit., *. 27.

Ibidem, s. 28.

O. Weininger, Phi i..., op. cit., l. 45. 155.

Ibidem. s. 214.

²⁴    Ibidem, t. 187.

M. Choromański, Schodami w girę, schodami w dół. Warszawa 1977,    420.

M. Choromański, Zazdrość.... op. cic., s. 24.

Ibidem, s. 55.

M. Sołtysik, Świadomofć..., op. cit, s. 14.

*9    M. Choromański, Schodami..., op. cit., s. 38.

3°    Ibidem, s. 40-41.

31    Ibidem, s. 501.

3²    Ibidem, s. 505.    „

33    Ibidem, s. 501.

34    Ibidem, s. 505-506.

35    Ibidem, s. 540.

³⁶    M. Choromański, W rzarz wstąpić, Poznań 1973, s. 193-

3⁷    Ibidem,    s.    109.

³⁸    Ibidem,    s.    61.

39    Ibidem,    s.    462.

⁴⁰    Ibidem,    s.    471.

⁴¹    Ibidem,    s.    483.

⁴²    Ibidem,    s.    12.

⁴3    Ibidem,    s.    35.

⁴⁴    M. Choromański, Schodami..., op. cit., s. 114.

⁴⁵    Ibidem,    s.    192.

⁴⁶    Ibidem,    s.    78.

⁴⁷    O. Weininger, P/«r /' charakter, s. 195.

⁴⁸    M. Choromański, 1P^-rzecz..., op.cic., s. 111.

⁴⁹    M. Choromański, Zazdrość..., op.cit., s. 55 (podkr. — AGB).

3°    M. Choromański, Biali bracia, Poznań 1990, s. 24.

⁵¹    Element jej aury stanowi księżyc, to kobieta „poplamiona księżycem". O rok symboliki

lunaraej pisali już inni badacze: „Mityczna Łuna pojawia się w wielu utworach Choromaitskicgp aa zasadzie refrenu, obsesyjnie. [...} Patronując temu, co względne, przemijające i proceuszowe, patronuje cenni, co materialne, cielesne, lubieżne i niepoznawalne {...] Kobiecy wcielają pierwiastek cielesny materialny zagadkowość, lunarną lubieżność i... głupotę. Stąd pomiędzy kobietą a Łuną istnieje Ścisły związek.