czenia się poprzez modem. Ponadto studenci przyznali, że nauka w klasie tradycyjnej była łatwiejsza, z powodu łatwiejszej możliwości odroczenia pewnych zadań lub zwłoki w ich realizacji.
Koszty (wyposażenie, opłaty abonamentowe). R. H. Bee podał, że studenci, którzy korzystali z zasobów edukacyjnych Internetu uważali, że uniwersytet powinien partycypować w kosztach poszukiwania materiałów dydaktycznych. Natomiast S. R. Hiltz przedstawił, że około 13% studentów przyznawało się do problemów z dostępem do komputera, którego cena znajdowała się poza ich możliwościami finansowymi.
Identyfikacja postaw i stylów uczenia się w edukacji na odległość
W celu skonfrontowania opinii na temat wykorzystania nowych technologii w edukacji A. Valenta, D. Therriault, M. Dieter i R. Mrtek58 zbadali 74 studentów Uniwersytetu Illinois w Chicago w wieku od 17 do 63 lat, z których 54 byli uczestnikami studiów podyplomowych z informatyki, a 20 studentami I roku psychologii. Żaden ze studentów nie miał wcześniej kontaktu ze studiami Online. Przeprowadzone badania empiryczne miały charakter ilościowo-jakościowy - studenci wyrażali swe subiektywne opinie, a ilościowe metody statystyczne pozwoliły na weryfikację hipotez statystycznych i sformułowanie uogólnień. Badania wskazały na to, w jaki sposób opracowany program nauczania online może być stosowany, uzyskując akceptację szerokiej i zróżnicowanej grupy studentów. Autorzy połączyli trzy grupy czynników wpływające na opinie badanych na temat stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji, które nazwali: Czas i struktura procesu uczenia się, Interakcje społeczne w trakcie uczenia się oraz udogodnienia w uczeniu się. Najważniejsze w grupie: Czas i struktura było to, że edukacja wykorzystująca zasoby informacyjne Internetu umożliwia elastyczne zarządzanie czasem nauki, co jest bardzo ważne dla tych studentów, którzy mogą pracować w domu lub w innym wybranym przez nich miejscu. Jednak to wymaga samodyscypliny, wykazania aktywności w uczeniu się oraz inicjatywy. Grupa czynników: Społeczne interakcje w trakcie nauki obejmowała potencjalne mniejsze uczestnictwo w dyskusji oraz to, że edukacja wsparta usługami internetowymi zawierała subtelne różnice w procesie nauczania w porównaniu do nauczania bezpośredniego, tzn. nie można obserwować nauczyciela, rozróżnić modulacji jego głosu oraz brak jest natychmiastowego sprzężenia zwrotnego. W mniejszym stopniu można otrzymać wsparcie od innych studentów, ale za to może mieć miejsce interferencja analizowanych treści dydaktycznych z pracą zawodową studenta. Do grupy udogodnień w uczeniu się badani zaliczyli przede wszystkim możliwość pracy w domu i zaoszczędzenie czasu, który należałoby przeznaczyć na podróż do uczelni.
51 A. Valenta, D. Therriault, M. Dieter, R. Mrtek, Identifying student attitudes andlearning styles in distance education, „Journal of Asynchronous Leaming Networks”, 2001, 5(2), s. 111-121.
Przedstawiona w podrozdziale charakterystyka pozytywnych i negatywnych aspektów kształcenia dystansowego wskazuje na to, że wysoki poziom skuteczności narzędzi w technologii informacyjno-komunikacyjnych wykorzystanych w kształceniu elektronicznym powoli zbliża tę formę kształcenia do kształcenia bezpośredniego. Jedyną istotną przeszkodą jest nadal bariera psychologiczna. Klasa wirtualna zbyt wolno zbliża się jeszcze do klasy tradycyjnej, a nauczyciel on{ine musi być niezwykle operatywny by mógł konkurować z jakością i efektywnością kształcenia bezpośredniego. Czynniki ekonomiczne, komfort czasowy, możliwość uczenia się w domu, wykorzystanie materiałów multimedialnych i hipermedial-nych przemawiają za wykorzystaniem narzędzi online w procesie kształcenia. Analiza pracy poszczególnych uczestników procesu kształcenia dystansowego wskazuje na brak znajomości pełnych możliwości tych narzędzi, a stąd wynika pewna nieufność do nich, podobna do nieufności, z jaką urzędnicy darzyli komputery w biurach w latach dziewięćdziesiątych XX wieku.
0 sukcesie kształcenia elektronicznego na pewno zadecydowała popularność i dostępność usług internetowych. Multimedialność przekazu, dostęp online do [nieograniczonych i wspomagających zasobów materiałów dydaktycznych i źródeł informacji w postaci baz danych i baz wiedzy, kontakt online z nauczycielem i/lub opiekunem kursu (przedmiotu), administratorem, możliwość interakcji z innymi uczestnikami procesu kształcenia elektronicznego, bieżąca kontrola nauczyciela i samokontrola uczącego się w zakresie przyswojonej wiedzy, możliwość natychmiastowej weryfikacji przyswojonej wiedzy i umiejętności w praktyce zawodowej dla aktywnych zawodowo studentów, ogromne możliwości indywidualizacji procesu uczenia się i dopasowania go do konkretnych potrzeb i możliwości uczącego się, zarówno pod względem zawartości merytorycznej jak i organizacyjnej - to najważniejsze cechy kształcenia dystansowego, które zwykle nie wykorzystuje się w procesie kształcenia bezpośredniego.
Można oczekiwać, że w trakcie rozwoju metod i narzędzi kształcenia dystansowego, będziemy zmierzać do konstruowania narzędzi pozwalających na przesyłanie głosu i obrazu w czasie rzeczywistym, bez wzrostu przepustowości łącza, co dziś jest punktem krytycznym dla transmisji strumieniowych.
Kształcenie na odległość stało się świadomym wyborem współczesnego człowieka. Ponieważ posiada istotne zalety, a jednocześnie kreuje określone problemy pedagogiczne, psychologiczne i socjologiczne; powinniśmy wykorzystanie najnowocześniejszych technologii informacyjno-komunikacyjnych dopasować do zmie-niającego się dynamicznie sposobu funkcjonowania współczesnego człowieka dziś
1 w dającej się przewidzieć przyszłości. Istnieje jednak różnica mentalności między Polakami, a mieszkańcami krajów Unii Europejskiej dotycząca formalizacji kończenia kursów doskonalących. W Polsce uczący się oczekują na dyplom, będący certyfikatem ich umiejętności, który przedstawiają pracodawcy. W krajach Unii dostęp do kształcenia zdalnego jest otwarty dla wszystkich chętnych. Absolwenci kursów nie otrzymują dyplomów, lecz posiadają określoną wiedzę i umiejętności, które mogą zademonstrować pracodawcy w trakcie wykonywania pracy.
!4l_
83
86
87
90
101
01
'.14
Ko
24
24
28
28
33
36
40
41 43 46 48 >gi
57
58
59
60 62 62 70 73 79 81 90
98
99 04
08
12
17
40