W. Pisarek U tfp Je nauki i> iwmrnikmwiiiiM. Warszawa 2U0*. ISBN 978-85 <8501-14-6. C by WAiP:nn8
Wedle zaproponowanej wcześniej klasyfikacji określenie mediów masowych odnosi się do niektórych środków komunikowania służących transmisji informacji oraz do niektórych instytucji organizujących dyfuzję informacji.
Media masowe (środki komunikowania masowego) - to wszelkie urządzenia techniczne i instytucje służące publicznemu, pośredniemu i w zasadzie jednokierunkowemu rozpowszechnianiu wypowiedzi (przekazów) wśród rozproszonej, heterogenicznej, nieustrukturyzowanej publiczności (audytoriów). Jako środki zbiorowego rozpowszechniania przekazów media masowe odznaczają się przemysłowym i technicznym charakterem oraz liczną publicznością, zwracają się nie do indywidualnych odbiorców, ale do osób wyróżniających się posiadaniem jakiejś społeczno-ekonomicznej lub kulturalnej cechy, która czyni z nich adresatów pożądanych przez nadawcę.
Tak rozumiane media masowe po pierwsze rozpowszechniają przekazy dzięki technicznemu instrumentarium, po drugie rozpowszechniane przez nie wypowiedzi mają charakter publiczny, po trzecie wypowiedzi te kierowane są przez niewielką liczbę określonych osób do wielkiej liczby nieznanych „adresatów”, po czwarte rozpowszechnianie odbywa się w zasadzie jednokierunkowo, po piąte publiczność tych mediów jest przestrzennie rozproszona. Do tak rozumianych mediów masowych zalicza się gazety i czasopisma, radio, film, telewizję, płyty, plakaty, książki i broszury, częściowo internet. Nie zalicza się natomiast telefonu, telefaksu, telegrafu jako w zasadzie dwukierunkowych mediów, zaspokajających indywidualne potrzeby komunikacyjne pojedynczych partnerów.
Do mediów, a w szczególności do środków komunikowania służących do artykulacji komunikandum należą - jak już wspomnieliśmy - naturalne i sztuczne języki (kody). Przez języki naturalne rozumie się języki narodowe i etniczne (współcześnie używa się ich ponad trzy tysiące) z całym ich wewnętrznym zróżnicowaniem terytorialnym (tzn. dialektalnym i gwarowym), społecznym (środowiskowym i zawodowym) oraz funkcjonalnym (m.in. potocznym, oficjalnym, stylistycznym). Języki sztuczne to bądź języki uniwersalne stworzone z myślą o ułatwieniu porozumiewania się ludzi mówiących różnymi językami narodowymi, bądź języki pomocnicze, opracowane w celu obsługi jakiejś dziedziny nauki, techniki lub administracji.
Sztuczne języki uniwersalne tworzono w starożytności, średniowieczu i w czasach nowożytnych. Bodaj najoryginalniejszym z nich był solresol opracowany przez francuskiego muzyka Jean-Franęois Sudrego w roku 1817 na podstawie siedmio-minutowej gamy muzycznej. / siedmiu sylab odpowiadających jej siedmiu nutom