57491 Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20093623 bmp

W. Pilarek Wilfp >io nuiifci o Aawiunifcouwinw. Warszawa 2UOS. ISBN 978.8*60501.14-6. C by WA.P 2008

w świetle założeń programowych orientacji badawczej znanej pod nazwą uses and gratifications - użytkowanie i wynagrodzenie. Wprawdzie idea określania funkcji prasy według tego, jakie potrzeby społeczne (lub indywidualne) zostają przez nią zaspokajane, nie jest nowa, ale dotąd nie spotkała się powszechnie z życzliwym

Funkcje komunikowania \]^)

przyjęciem W gruncie rzeczy poza nazewnictwem nie wnosi tu wiele nowego, albowiem trudności związane z wyodrębnieniem i klasyfikacją funkcji zastępuje trudnościami ujawniania i klasyfikacji potrzeb". Jeżeli jednak nawet przyjąć, że te koncepcje nie rozwiązały problemu funkcji komunikowania masowego, to przecież spowodowały, że trudno dziś opisywać funkcje prasy, radia i telewizji, nie wspominając o tym, czy się je wyróżnia ze względu na nadawcę, czy ze względu na odbiorcę.

Ponadto pomimo zdecydowanej krytyki teorii uses and gratifications w latach 70. i 80. ubiegłego wieku, po upływie 30-40 lat można się spotkać z opinią, że nie ma lepszego wyjaśnienia mechanizmu odbiorczej selekcji zawartości mediów.

Z chwalebną ostrożnością na początku lat 70. ubiegłego wieku pisał Schramm:

Bardzo duża część komunikowania [a więc nic całość komunikowania - WP] z punktu widzenia celów nadawcy daje się zakwalifikować do jednej z czterech następujących kategorii: (1) informowanie, (2) uczenie, (3) podobanie się, (4) przekonywanie; i odpowiednio z punktu widzenia celów odbiorcy do którejś z kategorii: (1) rozumienie, (2) uczenie się, (3) cieszenie się, (4) decydowanie (Schramm 1971: 19).

Orientacja uses and gratifications spotkała się z krytyką, która zresztą nic zaszkodziła jej karierze, w samej Wielkiej Brytanii, a więc tam, gdzie się narodziła. Por.: „Po pierwsze, problematyczne jest zarówno przypuszczenie, że ludzie aktywnie korzystają z mediów (uses), jak prawdopodobieństwo, że określone programy zaspokajają swoiste potrzeby (gratifications). Po drugie, program może faktycznie zaspokajać inne potrzeby niż te. które respondent jest w stanic zidentyfikować. Wiele programów rozrywkowych, na przykład, może informować lub dawać orientację, chociaż jest mało prawdopodobne, że odbiorca rozpozna to lub przyzna, że taka jest ich pierwotna funkcja. [...1 W ten sposób zamiast problemu, które potrzeby są zaspokajane przez jakie rodzaje programów, pojawia się problem, które grupy społeczne, jakie żądania wobec mediów wysuwają" (Golding 1974: 11).

Podręczniki reklamy wymieniają zwykle osiem podstawowych potrzeb człowieka (1) jedzenie i picie, (2) wygoda życia, (3) poczucie bezpieczeństwa, (4) prestiż społeczny, (5) aprobata spo-łcczna, (6) zdrowie i długie życic, (7) kontakt z płcią odmienną, (8) dobro bliskich osób (Ca: 1971: 91). M. Krampcn wyróżnia trzy rodzaje potrzeb: (1) organiczne (wśród nich: odżywia: kontakty seksualne, inne potrzeby fizjologiczne). (2) społeczne (wśród nich: kontakty mięć ludzkie, autorealizacja, panowanie lub uległość, bezpieczeństwo), (3) kulturalne (artystyczne i filozończno-rcligijnc) (Krampcn 1970: 29-53).

Zapisano

kliknij, aby