Itradycyjny obszar działania, pnego.
Iźsza zapotrzebowanie ekspansji!
mć dodatkowej wartości na drodze] ■dania,
■esująca w innych obszarach rynl
■zy ka przez wybór działania w in-j Knstw.
pscać w różny sposób, w zależność] Be działalności gospodarczej wy-’ ialność:
Bk na nabywaniu biznesów, które Hgpością przedsiębiorstwa (techno-l ■wersyfikacja koncentryczna dotyB Igr rozwija się w kierunku nowych* ■Dduktóu (usług), technologii, rynB • działów wykazujących określony! pszarem działania.
K- polegać na zaangażowaniu si^fl Mi obszarach produkcyjnych, beza ■■ością- W takiej sytuacji nazywa się! ■related diversification). Podstawo-tci niepowiązanej) jest dążenie doj ■fikaćja konglomeracyjna jest anga-Hmrych obszarach, a więc o innych Bd rozwoju, a także innej wartości pcyjne w aspekcie tworzenia nowel [zmniejszenia potencjalnego ryzyka!
Rozdział 3
acji związane są zarówno określo-
hąc polega na poszerzeniu zakresu* m z podmiotu jednobiznesowego-' fezedsiębiorstwa rozważają moż-
Strategie rozwoju przedsiębiorstwa
115
Strategie zawężania poła działania (divestment) polegają na zmniejszeniu pola działania prowadzącym do wyeliminowania produktów (usług), technologii, rynków, które nie przynoszą zysków. Strategia ta sprowadza się bądź do sprzedaży określonego biznesu, bądź do przekształcenia go w odrębne przedsiębiorstwo. Zawężenie pola działania prowadzi do pozbycia się nieefektywnych zakresów działania, które są nieadekwatne do filozofii działania przedsiębiorstwa i chronią przed możliwością przejęcia przez inne przedsiębiorstwa. Zawężanie pola działania jest niejednokrotnie stosowane w ramach restrukturyzacji i występuje w postacie likwidacji, sprzedaży części majątku, sprzedaży niektórych fragmentów działalności.
Celami pozostałymi zwężania pola działania mogą być:
- powrót do podstawowego zakresu działania przedsiębiorstwa,
- zaniechanie podstawowej linii biznesu,
- przekształcenie bądź zmiana koncentracji w działaniu przedsiębiorstwa,
- wygospodarowanie lepszych efektów synerjgicznych,
- zapobieżenie kryzysowi finansowemu,
- uzyskanie kapitału w celu dokonania innej transakcji kapitałowej,
- w celu zapobieżenia wykupienia przez inne przedsiębiorstwo.
Strategia likwidacji sprowadza się do faktu, że występowanie określonego biznesu przedsiębiorstwa zostaje definitywnie zakończone, natomiast jego majątek sprzedany. Likwidacja najczęściej przynosi straty zarówno dla akcjonariuszy, jak i pracowników przedsiębiorstwa. Stąd też jest najmniej pożądana i oczekiwana ze wszystkich rodzajów strategii podstawowych. Najczęściej wyróżnia się dwie formy likwidacji:
- likwidacja (zamknięcie przedsiębiorstwa),
- bankructwo, stan, w którym przedsiębiorstwo jest niewypłacalne.
Najczęściej przyczynami likwidacji lub ogłoszenia bankructwa są następujące przesłanki: zanikający rynek zbytu, brak efektywnego popytu, słaba pozycja finansowa, bez powodzenia próby przezwyciężenia trudności, gwałtowne zmiany w otoczeniu, poważne zmiany technologiczne, niepowodzenie dużego projektu, zbagatelizowanie okazji rynkowych do rozwoju, niewypłacalność, brak odpowiednich badań marketingowych, słaba jakość oferowanych wyrobów (usług) i mankamenty w zarządzaniu przedsiębiorstwem.
Strategia restrukturyzacji jest tu rozumiana jako każda istotna zmiana strategii przedsiębiorstwa, wobec zmian zachodzących w otoczeniu (reorientacja celów i środków), w zakresie produkcji, finansowania, rynków, inwestowania, organizacji itp., która wymaga wprowadzenia zmian zasad i warunków jego funkcjonowania41.
41 Por. D. Thierry, Restrukturyzacja przedsiębiorstw. Adaptacja pracowników do zmian, Pol-text. Warszawa 1995, s. 18.