EUROPEJSKIE MARZENIE
Dzięki temu wyprzedza Stany Zjednoczone i inne kraje pod względem zaawansowania zmian w rozumieniu roli nauki i techniki w globalnie połączonym świecie. Trzeba jednak pamiętać, że stare oświeceniowe podejście do nauki, stawiające na pierwszym miejscu siłę, nadal dominuje w badaniach, rozwoju oraz wprowadzaniu na rynek nowych technologii, produktów i usług w Europie, Ameryce i na całym świecie. Dopiero za pewien czas okaże się, czy rząd UE potrafi skutecznie zastosować myślenie w duchu nowej nauki we wprowadzaniu regulacji dotyczących gospodarki rynkowej opartej na starej nauce. W dłuższej perspektywie to, czy przejście do nowej ery w nauce powiedzie się, będzie zależało od tego, czy sam przemysł uzna zasadę ostrożności oraz myślenie systemowe za własne i czy włączy je do swoich projektów badawczo-rozwojowych, by tworzyć nowe technologie, produkty i usługi, które od samego początku powstawałyby z myślą o ekologii i zrównoważonym rozwoju.
i
Europa stała się nowym „miastem na wzgórzu”1. Świat przygląda się temu doniosłemu, nowemu eksperymentowi w dziedzinie rządzenia w skali ponadnarodowej z nadzieją, że da on ludzkości tak bardzo jej potrzebną wskazówkę co do kierunku, w jakim powinna zmierzać w globalizującym się świecie. Europejskie marzenie, kładące nacisk na włączenie, różnorodność, jakość życia, zrównoważony rozwój, głęboką zabawę (deep play), powszechne prawa człowieka, prawa przyrody i pokój, cieszy się coraz większym zainteresowaniem pokoleń, które chcą być włączone w globalny rozwój i jednocześnie zakorzenione w wymiarze lokalnym.
Chociaż jest jeszcze zbyt wcześnie, by wyrokować o tym, czy „Stany Zjednoczone” Europy odniosą ostatecznie sukces, to sądzę jednak, że już teraz widać, iż w epoce, w której czas i przestrzeń szybko się kurczą, a tożsamość zyskała wielopoziomowość i wy-
431
Nawiązanie do słów Johna Winthropa: „We will be as a city upon a hill”, które - jak głosi tradycja - wypowiedział w czasie kazania na statku Arabella, którym dopływał wraz z grupą purytan do wybrzeży Massachusetts w 1G30 roku. Słowa te nawiązują do wersetu z Ewangelii według św. Mateusza (5, 14 — „nie może się ukryć miasto położone na górze”). Według nowszych badań, w rzeczywistości Winthorp wygłosił to kazanie jeszcze w Anglii, przed wyruszeniem grupy purytan w zamorską podróż (przyp. tłum.).