94282001 djvu

200 N. CYBILSKI

W celu zbadania wpływów temperatury można się posługiwać albo płynem zupełnie obojętnym względem nerwów, jak n. p. rtęcią lub oliwą, w których nerwy się zanurzają, albo też rurkami o podwójnych ściankach, przez które po umieszczeniu nerwu w .środku przeprowadza się ciecz oziębioną lub ogrzaną.

Badania wpływów termicznych na nerwy ludzkie przedstawiają znaczne utrudnienie, jednakże wielokrotnie były przedsiębrane szczególnie nad nerwami czuciowymi. Doświadczenia tego rodzaju (Edwarda Webera) wykazały, że nerwy czuciowe również mogą być podrażnione wskutek zmian temperatury, tak np. po zanurzeniu łokcia do zimnej wody nasamprzód uczuwa się ból, następnie wskutek obniżonej pobudliwości występuje zupełne znieczulenie, które nietylko obejmuje miejsce zanurzone w wodzie, ale nawet objawia się na całej przestrzeni rozgałęzienia nerwu łokciowego.

2. Wpływy mechaniczne. Liczne doświadczenia na zwierzętach i spostrzeżenia na ludziach wykazały, że wszelkie mechaniczne działania na nerwy ruchowe, jak np. wstrząsanie, uderzenie, ucisk, naciąganie i t. p. wywołują skurcz mięśni, działania na nerwy dośrodkowe, — odruchy, rozmaitej kategoryi czucia i ból. Fakta te stwierdza również cały szereg przypadków z zakresu patologii, tak np. ucisk nerwu w bliznach bywa nieraz punktem wyjścia nerwobólów lub mimowolnych skurczów w pewnym okresie i porażenia odpowiednich mięśni w następujących okresach. W doświadczeniach fizyologicznych podrażnień mechanicznych używamy często w celu przeprowadzenia badań kontrolnych, mianowicie w tych przypadkach, gdzie istnieje podejrzenie, że zjawiska są następstwem rozgałęzienia prądów elektrycznych, albo podrażnień jednobieguno-wych. Ażeby nerw podrażnić mechanicznie, używamy osobnych przyrządów, które wogóle nazywamy tetanomotorami. Najpraktyczniejszym z przyrządów tego rodzaju jest tetanomotor Heiden-haina lub jego modyfikacye. Przyrząd ten jest zbudowany na zasadzie młoteczka Wagnerowskiego i różni się od niego tylko tern, że do sprężynki wprawianej w ruch zapomocą elektromagnesu przymocowany jest młoteczek z słoniowej kości, uderzający o kowadełko również z kości słoniowej, w klórem przez środek przebiega nieznaczne wyżłobienie, przeznaczone na umieszczenie nerwu. Podczas doświadczenia nerw się układa w tern wyżłobieniu i zapomocą osobnego urządzenia może być bardzo powolnie po kowadełku posuwany, tak, że uderzenia młoteczka Wagnerowskiego, odbywające