94282201 djvu

502 K. W. MAJEWSKI

lub w całości. Zresztą przy patrzeniu obuocznem. obie plamki Ma-riotte’a nie przykrywają tego samego przedmiotu tak, że przedmiot znikający w obrębie jednej plamy Marion!<?a, daje w drągiem oku obraz padający na wrażliwą okolicę siatkówki i z tego powodu widziany jest tern drugiem okiem. Dalszego dowodu, że warstwa pręcików i czopków jest warstwą wrażliwą na światło, dostarczają pomiary Mullera odnoszące się do cieniów naczyń siatkówkowych (o czem już była mowa w jednym z poprzednich ustępów, patrz str. 468).

Ze wrażliwymi są nietylko czopki, lecz i pręciki, wynika z faktu, że u królików i niektórych innych gryzoni widzenie istnieje pomimo, że zwierzęta te posiadają w siatkówce swej same tylko pręciki, a czopków nie mają wcale.

Nareszcie najważniejszego dowodu dostarczają badania bystrości wzroku. Dwie gwiazdy, których odległość kątowa wynosi mniej niż Ya' przedstawiają się prawidłowemu oku jako jedna gwiazda. Tylko wyjątkowo bystre oko rozpoznaje dwie takie gwiazdy jako dwie, jeśli odległość ich nie przekracza 1'. Otóż według Listinga odległość punkcikowatych obrazków siatkówkowych dwóch gwiazd świecących w odstępie 60" wynosi 0,00438 mm. Z drugiej strony badania histologiczne wykazują, że grubość, poszczególnych czopków w plamce żółtej wynosi 0,0045— 0,0C.>4 mm. Widzimy zatem, że zachodzi znaczna zgodność między obliczeniami w oku schematy-cznem, a histologicznymi pomiarami i że widocznie obrazki dwóch gwiazd, których odległość kątowa jest większą niż 60", dochodzą do świadomości jako dwa odrębne wrażenia dzięki temu, że padają nie na powierzchnię jednego czopka, lecz na dwa czopki sąsiednie.

Badania histologów wykazały, że nerw wzrokowy zawiera około miliona włókien. Natomiast obliczono, że liczba czopków w całej siatkówce wynosi mniej więcej 3 miliony. W plamce żółtej, gdzie ich jest najwięcej, przypada na jeden mm² 13.200—13.800 czopków. Pręcików w całej siatkówce ma być 18    21 milionów,

Ponieważ z drugiej strony liczba włókien w nerwie wzrokowym wynosi w przybliżeniu około 1,000,000. więc zachodzi pytanie, w jaki sposób łączą się z temi włóknami wrażliwe składniki siatkówki. W tym względzie nowsze badania histologiczne wykazały, że każdemu włóknu osiowemu nerwu wzrokowego odpowiada jedna komórka zwojowa w warstwie jądrzastej wewnętrznej (Ganglion n. opt.). Natomiast każda komórka zwojowa tej warstwy łączy się z dwiema ko-