94282601 djvu

606 FR. NOWOTNY

zał, że n. p. raki reagują na szmery, które zostają wywołane przez uderzenie n. p. naczynia, jeżeli atoli szybkość i siła uderzeń jest taką, iż nie wywołuje ona szmeru, wtedy reakcya znika.

B) Hypotezy staty cz n e. Doświadczenia K re i dl a: Autorowi temu udało się u raków zastąpić piasek otolitów w otocyście ziarnkami Ferrum osyd. hydrog. rednct. Po zaopatrzeniu zwierząt żelaznymi otolitami można było przy pomocy elektromagnesu stwierdzić, że przy przepuszczaniu prądu przez magnes zwierzęta wykonywały ruchy wyrównawcze całego ciała i oczu. Ruchy te ciała są różne od ruchów, które wykonywa zwierzę, jeżeli cząstki żelaza przykleimy do skóry. I tak zwierzęta przyjmują położenie skośne ciała. Położenie to ciała tłómaczymy tern, że magnes wywołuje przyciąganie części żelaznych w otocyście, co znowu skutkiem ich przesuwania się wywołuje podrażnienie włosków słuchowych ; zwierzę doznaje skutkiem tego fałszywego wyobrażenia, iżstoi skośnie. Stara się więc ono zrównoważyć to, istniejące atoli tylko w wyobraźni zwierzęcia, położenie przez rzeczywiste skośne ustawienie ciała ku stronie przeciwnej. Za teoryą statyczną przemawiają też doświadczenia Kreidla nad głuchoniemymi.

Br e u er pierwszy opierając się na swych doświadczeniach, mówi o zmyśle statycznym. W otolitach szczupaka stwierdził Breuer mikroskopowo obecność szczeliny. W miejscu odpowiadajacem szczelinie powyższej, wychodzą z przybłonka inacida sarndi włoski, które się pomiędzy sobą łączą, tworząc rodzaj błony wchodzącej w szczelinę otolita. Całość tworzy jakby szynę odpowiadającą szczelinie otolita, otolit porusza się tylko wzdłuż tej sztucznej szyny. Otolit przesuwając się tylko wzdłuż osi podłużnej tej szyny, powoduje raz napięcie raz zwiotczenie włosków. U szczupaka wedle Breuera mają być dwa kierunki ruchu otolitów.

Breuer wypowiada hipotezę, którą można podzielić na dwie części: 1) przewody półkuliste odbierają wrażenia przyspieszeń kąto-watych (Winkelbeschleunigung), to znaczy, że tylko początek obrotu ciała, a przy dłuższem trwaniu obrotu zmiany przyspieszenia dochodzą do naszej świadomości za pośrednictwem przewodów półkolistych. 2) Otolity należy uważać jako organ służący do percepcyi ruchów postępowych, oraz wrażeń zależnych od zmiany pozycyi ciała. Czynność obu tych części jest wspólną, cały organ jest zmysłem regulacyi równowagi. Otocysty możemy wedle innych autorów uważać jako przyrząd regulujący innerwacyę i to w kierunku