CCI20111111035

u₀ trafia do równomiernego pola magnetycznego prostopadle do linii tego pola (rys. 3-7).

Na rysunku podano zwrot linii pola prostopadły do powierzchni kartki. Posługując się regułą lewej dłoni i pamiętając o tym, że ruch elektronu możemy traktować jako prąd elektryczny o zwrocie przeciwnym do ruchu elektronu, dojdziemy do wniosku, że na elektron będzie działała siła F pod kątem prostym zarówno do jego początkowego kierunku ruchu, jak i do zwrotu linii pola magnetycznego. Działanie tej siły spowoduje ruch elektronu w obrębie

Rys. 3-7. Ruch: a) elektronu w równomiernym polu magnetycznym, b) wiązki elektronów

pola magnetycznego po torze kołowym o określonym promieniu r, aż do chwili opuszczenia przez elektron pola magnetycznego, gdy zacznie on poruszać się ponownie ruchem prostoliniowym.

To samo zjawisko występuje, o ile do równomiernego pola magnetycznego trafia wiązka elektronów (rys. 3-7 b). Przechodząc przez obszar pola magnetycznego wiązka odchyla się od toru prostoliniowego i porusza się po torze kołowym, a po opuszczeniu obszaru pola porusza się po torze prostoliniowym.

3.3. Strumień magnetyczny. Obwód magnetyczny

Jeżeli płaszczyznę o powierzchni S przenika prostopadłe do niej pole magnetyczne o indukcji magnetycznej B, to mówi się, że przez tę powierzchnię przenika strumień magnetyczny, którego wielkość oznacza się grecką literą <&.

W przypadku równomiernego pola magnetycznego strumień indukcji magnetycznej tego pola wyraża iloczyn

$ = BS    (3-3)

Gdy trzeba obliczyć strumień magnetyczny w przypadku nierównomiernego pola magnetycznego przenikającego powierzchnię S, można stosować ten wzór pod warunkiem, że indukcja magnetyczna wyraża wartość średnią B_śr wzdłuż i wszerz powierzchni 5.

W przypadku gdy linie sił tworzą z powierzchnią S kąt a, strumień magnetyczny wyrazi się zależnością

$ = B S sin a

W układzie jednostek SI wymiar strumienia magnetycznego wyniesie

Vs

[1] $ = 1 [B]-[S] = 1    • m² = 1 Vs = 1 Wb

m

Jednostką jest jeden weber (znak Wb).

Używa się również mniejszej jednostki CGS, zwanej makswe-lem (skrót Mx), odpowiadającej indukcji magnetycznej w gausach i powierzchni w cm², a więc

lMx = 1 Gs• 1 cm⁸ = 10“⁴-^ • 10^-4m² = 10^_8Vs = l<r⁸Wb

m²

Z określenia strumienia magnetycznego wynika, że rozpatrywany strumień tworzą wszystkie linie pola magnetycznego przenikające daną powierzchnię S.

Jak już wspomnieliśmy, linie magnetyczne są krzywymi zamkniętymi, a zatem całkowity strumień magnetyczny magnesu trwałego czy też solenoidu będzie tworzył obieg zamknięty. W poszczególnych przekrojach tego obiegu, prostopadłych do linii indukcji magnetycznej, wartości strumienia magnetycznego są jednakowe, np. całkowity strumień magnetyczny wchodzący do bieguna S jest równy całkowitemu strumieniowi wychodzącemu

71