Image001001

Bardzo cenny jest szereg lubelskich broszur masońskich, stanowiących obecnie własność p. dra Jana Mędrkiewicza ze Sławinka. Pradziadek jego po kądzieli, Paweł Wagner, właściciel Sławinka ^{1 2}, był wybitnym członkiem loży Wolność Odzyskana, a przed zawieszeniem jej prac w 1821 otrzymał wysoki stopień kawalera szkockiego². Gdy rząd rosyjski przy kasacie wolnomularstwa rozkazał urzędnikom lożowym wydać sprzęty, oznaki i rękopisy masońskie, Paweł Wagner ukrył je w swym majątku pod Lublinem, mając nadzieję, jak i inni masoni, że loże w krótkim czasie poczną znów pracować. Tym sposobem ocalały również dwa ogromne płótna, tak zwane kobierce, odnoszące się do stopni trzeciego — mistrza i piątego — kawalera szkockiego, oraz dwa transparenty do czwartego i piątego stopnia.

Na tern miejscu miło mi złożyć p. drowi Mędrkiewiczowi gorące podziękowanie za łaskawe zezwolenie wykorzystania tych broszur, dokumentów i płócien, przedstawiających dla mej pracy ogromną wartość.

Ponieważ lubelskie druki masońskie — wiersze i mowy — są to, rzec można, unikaty, podałem je w całości.

Nakoniec korzystałem z cennej korespondencji mistrza katedry loży Wolność Odzyskana, Smolikowskiego, z wybitnym masonem Klemensem Urmowskim, odsłaniającej ciekawe szczegóły z życia masonów lubelskich.

Nie mówiąc teraz o zasadach wolnomularskich, które w toku mej pracy się wyłonią, przytoczę tymczasem wiersz, streszczający w paru zdaniach ideologję braci masonów:

Ufaj w Bogu, nie w tobie, z czystem się sumieniem Módl, patrz twych interesów, wielkiem wzgardź imieniem,

Trochą bądź kontent, słuchaj w milczeniu, młodszemu Przepuść, starszemu ustąp, znieś, wybacz równemu,

Taj sekret, bądź cierpliwym, nie noś hardzie głowy,

Zyj Bogu, pilny, cichy na śmierć bądź gotowy².

2

1

¹ Paweł Wagner, chrzczony w Lublinie 20 czerwca 1783, syn Macieja i Anny z Burhardtów; z dwóch żon, Anny Radtkówny i Juljanny Gerliczówny, pozostawił: Seweryna, Władysława, Maksymiljana, Stanisława, Juljana i Julję Tomaszową Mędrkiewiczową, żoną profesora gimnazjum lubelskiego. (Ob. artykuł Dra Tadeusza Newlin - Wagnera: Wagnerowie inflancko-polscy. Miesięcznik Heraldyczny. Warszawa. Czerwiec 1930. Nr. 3. str. 45-49).

*    Dyplom wydany w d. 15 października 1821 przez kapitułą niższą Prawdziwa Jedność na dolinie Lublina Pawłowi Wagnerowi. Własność dra Jana Mądrkiewicza.

2

   Farmazon demaskowany albo prawdziwy sekret farmazonów wyjawiony przez Tomasza Wolsona. 1757. — Przytoczony wiersz w innej redakcji ob. St. Małachowski-Łempicki: Wolnomularstwo na ziemiach dawnego W. Ks. Litewskiego, str. 69.