IMGv90

rewalidacyjnego podejścia, innego niż w odniesieniu zarówno do oaób niewidomych, jak też i niasłyszących. Niezbędne jest więc dobre zrozumienie istoty problemu wychowania dziecka niesłyszącego z dodatko-I wym upośledzeniem. wjymaga to interdyscyplinarnego podejścia do powyższego zagadnienia, a więc ujęcia upośledzeń współ występujących m. in. z następujących punktów widzenia: medycznego, cybernetycznego , psychologicznego, pedagogicznego w celu określenia optymalnego sposobu postępowania rewalidacyjnego (usprawniającego, kompensacyjnego, korekcyjnego).

Analizując upośledzenia współ występujące rozpoczniemy od interdyscyplinarnego rozwalenia wpływu uszkodzenia słuchu (jako upośledzenia wiodącego) na postrzeganie, myślenie i pamięć, | w konsekwencji na rozwój języka i mowy. Następnie zajmiemy się współwystępującym z upośledzeniem słuchu upośledzeniem umysłowym i konsekwencjami takiego stanu rzeczy dla procesu rewalidacji.

Uwarunkowania etiologiczne uszkodzenia słuchu niejednokrotnie mogą informować o pojedynczym luib złożonym charakterze zaburzenia. Tak np. różyczka w początkowym stadium ciąży może za sobą pociągać dodatkowe uszkodzenia. Natomiast brak słuchu o podłożu dziedzicznym zwykle nie wiąże się z obniżeniem poziomu inteligencji. Na marginesie warto zauważyć, że na wartość ilorazu inteligencji wywierają wtórny wpływ różne czynniki, np. wiek dziecka, w którym rozpoczęto proces rewalidacji, jego motywacja do uczenia się, wpływ środowiska socjalizującego itd. Podobnie brak mowy jest zjawiskiem wtórnym (konsekwencją) wobec uszkodzenia słuchu.

Z fizjologicznego punktu widzenia zaburzenie percepcji słuchowej oznacza ograniczony bądź zupełny brak reakcji analizatora słuchowego na bodźce dźwiękowe wskutek jego uszkodzenia, z uwagi na miejsce, stopień i charakter uszkodzenia.

Z psychologicznego punktu widzenia uszkodzenie słuchu oznacza istotne zmiany w percepcji świata, a szczególnie w postrzeganiu bodźców dźwiękowych, płynących ze środowiska przyrodniczego i społecznego: zmianę w sposobie wykorzystania postrzeganych informacji; zmianę w umiejętnościach przystosowania się do środowiska przyrodniczego i społecznego.

Uszkodzenie słuchu w aspekcie cybernetycznym oznacza zaburzenie lub przerwanie samokontroli słuchowej sygnałów dźwiękowych, zwłaszcza słownych. Rozpatrując uszkodzenie słuchu w aspekcie cybernetycznym także trzeba uwzględnić zaburzenie postrzegania sygnałów (informacji) nadawanych przez innych ludzi i płynących ze środowiska przyrodniczego.

Warto dodać, że kontrola napływających ze środowiska do jednostki Informacji, w ograniczonym zwykle stopniu możliwa jest także za po-

mocą innych, nic uszkodzonych anall—torów, i słuchem, a pomocą zmysłów wzroku, dotyku, i

Z turdorewsłidtcyjnego pńlM te spontaniczny rozwój języka i mowy hBBBHBNBBH im większy jest ubytek słuchu, lanymi stowry, im chu, tym większo zależność rozwoju języka j H nego od specjalnej pomocy.

Upośledzenie umysłowo. Piiyciyy upofladMlBv*!

ełowego mogą być różnorodne: choroby zkkośno;    _

podłoże dziedziczne, aberacje chromoaomałne, za martwica SbMMB^| itd. — to najczęstsze przyczyny upośledzenia umysłowego, umysłowe nie jest jednostką nozologiczną, Jasi stmian^ lNbjB^^^^B_ różnych czynników etiologicznych, także tych, któro mogą słuch. np. zapalenie opon mózgowych Upośledzenie

towane jako zaburzanie sprawności umysłowej i zachowaaift''fflty|^^^B stosowawczego jest według Herbera „powstałym w okraje lUkltljjflH wym stanem charakteryzującym się istotnie niómą e& ną sprawnością intelektualną, związanym z zaburzeniem w jednej lub więcej dziedzin takich jak: dojrzewania, stosowanie społeczne" V

Z psychologicznego punktu widaenia upailedoeBii^B^^^H we zasadniczo oznacza trwałe uszkodzenie ważnych nego systemu nerwowego, co w rezultacie utrudnia ca postrzeganie istotnych biologicznie i społecaue ślową analizę i syntezę oraz i wynikających z nich wniosków.

Z cybernetycznego punktu widzenia umysłowego będzie zakłócenie (szum) sprzężenia

strzeganym a posiadanym moobtwi    zdołnośdą

ich przetwarzania i magazynowania istniejącego świata kierującego się

mi i społecznymi. Nawiązując do znanej sentencji J. Locka (lMB^B możemy powiedzieć, iż: czego nie ma w zmysłach osoby g|pB_ umysłowo, tego nie ma i w umyśle — oraz odwracając B teSKfMB nie ma w umyśle jednostki upośledzonej umysłową^mj^^^^^^^H zmysłach.

Z oligofrenopedagogicznego punktu wMfelMfllfl upośledzenia umysłowego jest niezdolność jedBidfe|HB|H^ rozwiązywania problemów życiowych, szczegtidt jeszcze nie znanych. Brak tej zdnfenoóp JB^