farma 1

1

1

Wprowadzenie do receptury

2014

Receptura jest pojęciem odnoszącym się zarówno do pracy lekarza jak i farmaceuty, w związku z czym wyróżniamy dwie jej odmiany: receptura farmaceutyczna i lekarska.

Receptura farmaceutyczna - jest to dział nauczania studentów farmacji, który obejmuje całokształt zasad i czynności związanych z przygotowaniem i wydaniem leku z apteki na podstawie recepty.

Receptura uwzględniona jest również w programie nauczania studentów weterynarii, medycyny i stomatologii, lecz w tym wypadku jest to nauka o praw idłowym redagowaniu recepty lekarskiej i określa się ją mianem receptury lekarskiej.

Receptura lekarska skupia się przede wszystkim na zasadach prawidłowego redagowania oraz wydawania recept lekarskich w tym na przepisach prawno-administracyjnych regulujących te kwestie; inaczej mówiąc, zajmuje się zasadami i sposobami porozumiewania sic lekarza z farmaceuta. Receptura ta traktuje również o istocie i postaciach leku a ponadto o przetworach i surowcach stosowanych w farmacji, jednak w przypadku receptury lekarskiej zagadnienia te mają znaczenie drugorzędowe i są przerabiane w sposób znacznie bardziej ogólny, niż ma to miejsce w przypadku receptury fannaceu tycznej.

Recepta jest pisemnym dokumentem umożliwiającym lekarzowi przekazanie informacji, na podstawie których z apteki zostanie wydany lek gotowy lub recepturowy. Niezbędnym warunkiem realizacji recepty jest prawidłowy sposób jej wypisania.

Recepta, jako dokument, obwarowana jest rozporządzeniami wydawanymi przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej. Przepisy te regulują uprawnienia do wystawiania recept oraz sposób wystawiania recepty, czas ich ważności oraz wprowadzają obowiązujące wzory (druki) recept, w tym specjalne druki dla leków odurzających. Wzór recepty (patrz dalej) dla lekarzy weterynarii jest przedstawiony w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 maja 2003 (poz. 891). Dla przepisania leku można również użyć czystej kartki (za wyjątkiem leków odurzających i psychotropowych), której jedynym ograniczeniem jest odpowiednia wielkość (wymiary kartki nie mogą być mniejsze niż 90 mm szerokości i 140 mm długości). Trzeba pamiętać, że tego typu zapis również musi mieć zachowany typowy układ recepty i zawierać wszystkie właściwe dla niej elementy.

Układ recepty, a zwłaszcza kolejność jej składowych, podlega określonym zasadom, a ponadto wiąże się tradycyjnie z terminologią łacińską. Powszechnie przyjęty układ treści recepty (jest on zgodny z obowiązującym lekarzy weterynarii wzorem recepty), musi zawierać:

1.    Inscriptio - nazwa firmy lub nazwa, pod jaką działa wystawiający receptę lekarz weterynarii, jej siedziba i adres, oznaczenie formy prawnej wykonywanej działalności oraz imię, nazwisko, miejsce zamieszkania lekarza weterynarii działającego pod firmą lub nazwą, a w przypadku osoby fizycznej, jej imię i nazwisko oraz adres. Dane te umieszczane są w postaci stempla powyżej miejsca oznaczonego na druku „wystawiający receptę”.

2.    Nomen aesroti - w recepcie wystawianej przez lekarza medycyny w tym miejscu wpisuje się imię, nazwisko i adres chorego. W przypadku recepty weterynaryjnej w miejscu tym podaje się:

>    Imię i nazwisko oraz adres posiadacza zwierzęcia/ąt albo nazwę firmy, instytucji będącej posiadaczem zwierząt oraz jej siedzibę, adres i oznaczenie formy prawnej wykonywanej działalności

>    Opis zwierzęcia obejmujący gatunek, rasę oraz płeć —> w przypadku wystawiania recepty dla pojedynczego zwierzęcia; gatunek, rasę, płeć oraz liczbę zwierząt —> w przypadku wystawiania recepty dla większej liczby zwierząt.

T. M.