44477

Integracja europejska, pojęcie odnoszące się do idei, historii, formalno instytucjonalnego stanu współczesnych struktur integracyjnych oraz docelowego rezultatu podejmowanych obecnie działań. Integracja europejska jest formą integracji międzynarodowej, regionalnej, procesem zachodzącym na płaszczyźnie gospodarczej i politycznej.

Idea integracji europejskiej wyrażała się w różnych koncepcjach federacyjnych, od “lig chrześcijańskich” w średniowieczu po federacje “narodów lub ludów” w oświeceniu. Rozwój ekonomiczny w XIX w^r. sprzyjał projektom integracji gospodarczej, rozumianej jako strefy wolnego handlu, unie celne.

Przywódcą czy patronem takiej struktury ogólnoeuropejskiej lub regionalnej miały być np. Francja, Rosja, Niemcy, co było też wyrazem imperializmu ów czesnych mocarstw (np. Mittclcuropa z okresu I wojny światowej czy Europa III Rzeszy z czasów II wojny).

Realizowana współcześnie integracja europejska została oparta na zasadach rów ności i w spółpracy jej członków . Początek dało utw orzenie Wspólnot Europejskich oraz EFTA, poszerzanie o nowych członków Wspólnot Europejskich, a następnie decyzja

0    uzupełnieniu integracji ekonomicznej o integrację polityczną w ramach Unii Europejskiej.

Integracja europejska w yraża się także od lat 90. w rozwoju form integracji regionalnej w Europie Środkow o-Wschodniej oraz procesie poszerzania UE o nowe kraje z tego rejonu. Otwarte pozostaje pytanie o przyszły kształt Europy, dyskusje toczą się wokół idei Europy Ojczyzn i Europy Ojczyzny, ściera się opcja europejska z opcją atlantycką.

Europa Ojczyzn, koncepcja odnosząca się do przyszłego kształtu Europy. Jej zwolennicy uważają, że Europa powinna być związkiem suwerennych państw, osiągających wspólne cele dzięki solidarnemu działaniu. Maksymalnie zw iązek ten mógłby przybrać formułę konfederacji. Określenie to pojaw iło się w wypowiedzi prezydenta Francji Ch. dc (>aulle’a, który podkreślał, iż “urojeniem jest, że można by zbudować poza państw em

1    przed państwem coś, co miałoby aprobatę ludów i było zdolne do skutecznego działania”. Jego Europa Ojczyzn miała obejmow ać państw a od Atlantyku po UraL

Europa Ojczyzna, idea zbudowania federacji europejskiej, opartej na strukturze ponadnarodowych instytucji, zniesieniu granic, unii politycznej, w której zachowane byłyby odrębności narodow e, regionalne i kulturowe, ale też kształtowałaby się tożsamość europejska. Federalizm zyskiwał od początku poparcie krajów słabszych, liczących na wyrów nanie swych szans w tak zbudowanej w spólnocie, np. krajów Beneluksu, Włoch, ale również Niemiec. Był częściej w spierany przez partie liberalne, chadeckie i socjaldemokratyczne. Opozycyjną wobec niego koncepcją była Europa Ojczyzn.