wybrzmiewają niektórych głosek w czytanych słowach, zmieniają ich kolejność. Po przeczytaniu pierwszego członu zdania zgadują i przekręcają wyrazy, nie rozumiejąc sensu tego. co czytają. Są mało spostrzegawcze. Na obrazkach dostrzegają małą liczbę szczegółów, wymieniają tylko przedmioty lub tylko czynności. Mają trudności z uchwyceniem nie tylko podobieństw, ale nawet różnic. W pierwszych próbach pisania niektóre litery i cyfry zapisują w postaci lustrzanej. Mają problemy z prawidłowym odwzorowaniem prostych figur geometrycznych i szlaczków.
Ze względu na problemy z koordynacją wzrokowo-ruchową nie potrafią sznurować butów i wiązać kokardki. Mają problemy z posługiwaniem się nożyczkami. Niezręcznie rzucają, łapią i kopią piłkę. Nie potrafią sprawnie skakać na jednej nodze. np. podczas gry w klasy. Niezgrabnie poruszają się. biegają, przeskakują przeszkody. Z trudem utrzymują równowagę na ławeczce gimnastycznej. Niechętnie uczą się jazdy na hulajnodze. rowerze, łyżwach i nartach. Brak orientacji w czasie i w przestrzeni powoduje, że takie dzieci nie różnicują pory dnia czy pór roku. Mylą prawą i lewą rękę (często charakteryzuje je oburęczność). Mają trudności z używaniem określeń: „w prawo - w lewo", .pod - nad", „za - przed", „do - z".
Niekiedy rodzice lekceważą objawy ryzyka dysleksji
Gdy u danego dziecka występuje wiele spośród wyżej wymienionych objawów, to z dużym prawdopodobieństwem mamy do czynienia z dzieckiem ryzyka dysleksji. Zdarza się, że rodzice, nie znając symptomatologii ryzyka dysleksji i uważając niektóre niepra-
widłowoAci za przemijające, w okresie poprzedzającym pójście dziecka do zerówki nic stymulują właściwie jego rozwoju psychoruchowego. Niekiedy dopiero od nauczyciela zerówki dowiadują się. że ich dziecko jest zagrożone dyslcksją. a nawet, żc z powodu dużych braków nie jest jeszcze dojrzałe (gotowe) do rozpoczęcia nauki w szkole.
Pomocy trzeba szukać u specjalistów
Na podstawie obserwacji dzieci w wieku 6-7 lat można przewidzieć, które z nich może mieć trudności z czytaniem lub pisaniem. Jeżeli więc zauważamy u dziecka objawy ryzyka dysleksji lub wydaje się nam. że dziecko w zerówce nic daje sobie rady z uczeniem się. trzeba szukać pomocy u specjalistów. Tak więc w przypadku podejrzewania opóźnień czy zaburzeń rozwojowych u dziecka należy - przynajmniej na pół roku przed rozpoczęciem nauki szkolnej - skonsultować się z odpowiednimi specjali stami (psychologiem i pedagogiem z poradni psychologiczno-pedagogicznej lub lekarzem określonej specjalności).
Problemy, które ujawniają się w trakcie nauki szkolnej
Dość często bywa też i tak. żc nikt nie zwraca uwagi na problemy rozwojowe dziecka, gdy jest ono w przedszkolu. Kolejne więc objawy manifestują się w trakcie nauki szkolnej, kiedy dziecko oprócz czytania rozpoczyna także naukę pisania. Pojawiają się problemy z poprawnym pod względem ortograficznym lub czytelnym pismem. Trudności zazwyczaj stają się najbardziej widoczne na lekcjach języka polskiego (wr starszych klasach z całą pewnością dotyczyć będą także innych przedmiotów). Niektórzy rodzice nie są w stanic zrozumieć, jak to się dzieje. żc dziecko dotychczas takie bystre, rezo-