20 1. Spawanie ręczne iukowe elektroda otulona
Natężenie prądu dobiera się w zależności od rodzaju elektrody i jej średnicy, rodzaju spawanego materiału, 'nzycji spawania, rodzaju prądu i od techniki układania poszczególnych ściegc Wartość natężenia prądu przyj muje się zazwyczaj na podstawie danych katalogowych producenta elektrod lub zakresu wartości znajdujących się na etykiecie opakowania elektrod (rys. 1.7). Natężenie prądu spawania można w przybliżeniu przyjmować wg zasady: 30-r40 A na 1 mm średnicy rdzenia elektrody lub wyznaczyć wg wzoru: I — (20 + 6d)d A, przy czym zależność ta odnosi się do elektrod
0 średnicy d = 3-^6 mm.
Napięcie luku jest parametrem wynikowym zależnym od długości luku, rodzaju otuliny i natężenia prądu. Długość łuku podczas spawania elektrodą otuloną, w zależności od pozycji spawania, średnicy i rodzaju elektrody, powinien być utrzymywany w granicach (0,5 -t- \ ,))d min (średnica rdzenia elektrody). Napięcie luku wpływa na charakter przenoszenia metalu w luku, prędkość spawania oraz na głębokość wtopienia (rys. 1.60- Wraz ze wzrostem -długości luku zwiększa się napięcie łuku i ilość rozprysków, a luk staje się nnuej‘Srabilnydd)aitIżTej‘wi^ż1łwy'ft<r^aWisk,ó ugu^2fłuldr Ponadto stopiony metal elektrody przechodzi^w‘■•postaei-gitibych kropel i może dojść do przyklejcń lub/i braku przetopu. Gdy luk jest zbyt krótki, nie dochodzi do wytworzenia odpowiedniej ilości ciepła niezbędnego do przetopienia mate-
1 ialu rodzimego, a luk jarzy się niestabilnie z częstymi zwarciami Krótszy luk jest zalecany do spawania w pozycjach przymusowych, szczególnie w pozycji naściennej (PC) i sufitowej (PE).
Wartość umownego napięcia roboczego podczas spawania elektrodą otuloną można przyjąć wg tabl. 1.2. Waitość napięcia luku jest niezbędna do wyznaczania wartości energii liniowej luku.
Tablica 1.2. Wartość umownego napięcia loboczego przy spawaniu elektrodą otuloną
Prąd spawania / A |
Umowne napięcie robocze V |
Dopuszczalna odchyłka % |
do 600 |
20 + 0,04/ |
±5 |
powyżej 600 |
44 |
±5 |
Prędkość spawania można rozważać jako jyędkość—praemłEś5CZania-$ię końceujclsklr^dy.u.oi az jąko-prędkość-wyknuywania jednego metra złącza i wtedy uwzględnia się wszystkie czasy pomoc nic”że'“YWlązane„ m.in.
z. czascni^wymiirfYy ""elek lrody, ocIRiJafYin—młotkiem—;żużla- i czyszczenia każdego ściegu, np. szczotką drucianą. Parametr prędkość przemieszczania się końca elektrody jest brany pod uwagę przede wszystkim przy liniowym ruchu elektrody. Prędkość spawania zależy głównie od umiejętno ści spawacza, pozycji spawania, rodzaju elektrody oraz od wymaganego przetopu. Zbyt duża prędkość spawania wpływa na szybkie krzepnięcie jeziorka spawalniczego - spoina jest wąska i nieregularna (rys. 1.6d) Mała prędkość spawania powoduje, że spoina jest zbyt wysoka i szeroka (rys. 1.6e).
1.3.5. Średnica elektrody otulonej
Średnica elektrody otulonej decyduje o.kształcie ściegu spoiny,,głębokości '.Y.IPPiSllłil Jspawania w pozycjach przymusgwych.. Dobom średnicy elektrody dókonuje‘‘śrę^v^źa3ezności od grubości spawanego
1.3. Parametry spawania
elementu, pozycji spawania i kolejności uIćlacTnil1'ćiHs ctegów, przy czym
------ja spą wa m ą_je §.(_ jtaj w a żn i ej szy inTZy n ri i kłem dcćytfującym o do
boLZC-śrcdmcy elektrody. Zasndą^jeśfTTtbyśrednica elektrody była mniej-"szn niż grubość spawanego materiału. Z ekonomicznego punktu widzenia średnica elektrody powinna być jak największa, zwłaszcza do wykonywania warstw wypełniających. Zalecenia technologiczne dotyczące dobom średnicy elektrody przedstawiono w zaleceniach technologicznych spawania (p. 1.5).
(Pochylenie.elektrody-uLStosunkiulO-Zlącza.decyduje.o.głębokości wtopio-pią, szerokości lica oraz kształcie, nadlc.wu. Wpływ pochylenia elektrody do złącza spawanego i kierunku spawania na kształt spoiny przedstawiono na rys. 1.8 Zalecane ustawienia elektrody otulonej względem złączy
Kierunek spawano
Rysunek 1.8. Wpływ pochylenia elektrody w stosunku do złącza spawanego i kierunku
spawania na kształt spoiny |3|