Sponsorzy13 401 djvu

stwa, że obejmuję interesa najruchliwszćj części narodu, że reprezentuję Btosunki materjalne kraju na zewnętrz i wewnętrz. Sę one, oprócz togo jednym z najsilniejszych węzłów całego społeczeństwa, daję mu dobrobyt, zasobność, życie, ruch, wolność i niezależność./^Fryderyk W. nn-

zywał przemysł karmicielem, a handel duszę państwa. Słowa te pozostanę wieczna przestrogę dla kraju, który wobrę-

h    bio granic swoich, nie jest w stanie 6am

zaopatrzyć się we wszystkie potrzeby codziennego życia i w narzędzia do pracy i do obrony i nie może wytworzyć ła-twćj wymiany i cięgłego popytu dla wszelkiego uczciwego zarobku. Taki kraj leniwieje, traci cnergję, popada w ubó-Btwo, staje się materjalnie zależnym od sęsiadów i tylko gwałtem w całości i w porzędku utrzymany być może//

Jeśli przemysł i handel wywiera wpływ na losy kaźdogo państwo, jeżeli społeczeństwo rachować się z nim musi, jak człowiek z pierwszemi potrzebami do życia; jakimio sposobem historja mogła by go nieuwzględuiać i pomijać bez obawy stania się fikcję wyobraźni albo prostym opisem ciekawych wydarzeń?

Rzeczpospolita była niegdyś za dumnę.